Handleiding
Inhoud
Waarom 12 Volt?
Wat op 12 Volt?
Energiebesparing
Standbyverbruik
Installatie
Ledverlichting
Regelaars
Zonnepanelen
Accu's
Televisie's
Computers
Elektrosmog (EM)
Veel gestelde vragen
Contact
Met één zonnepaneel heeft men al
voldoende elektriciteit in huis
Televisie's, sateliet-ontvangers en verlichting worden alweer zo'n 40 jaar op 12 Volt gebruikt in de caravan, camper, boot of vakantiehuisje in de bergen waar geen elektriciteitsnet is. Bijna alle elektronische apparatuur of verlichting heeft tegenwoordig een adapter of transformator, meestal 12 Volt en hoeft u enkel deze adapter of transformator te verwijderen en uw apparatuur is geschikt voor gebruik op 12 Volt. Hoewel uw televisie volgens uw verkoper of gebruikshandleiding bedoeld is voor gebruik op 230 Volt heeft u waarschijnlijk al meer 12 Volt apparatuur in huis dan u zou verwachten.
Met 12 Volt apparatuur bespaart u tot 70% aan elektriciteit, gemeten per apparaat
Eén zonnepaneel op een kippenhok, een
dak op het zuiden is dus niet meer nodig
Wist u dat u met één zonnepaneel al voldoende stroom in huis kan hebben voor uw verlichting, televisie en laptop?
Voorwaarde is echter wel dat u geen omvormer gebruikt maar uw televisie en laptop direct op 12 Volt aansluit.
De besparing op het energieverlies van de adapter kan oplopen tot 30%, maar de energiebesparing kan tot 70% oplopen als men ook geen
omvormer naar 230 Volt meer gebruikt en men bureaulampen, plafondspots, elektronische apparatuur zonder de bijgeleverde 12 Volt adapter maar direct op 12 Volt aansluit. Dit stroomverbruik is gemeten per apparaat, dus met 1 apparaat op de omvormer zodat deze meetresultaten te reproduceren zijn.
Momenteel is alle elektronische apparatuur van desktop-computer, monitor, telvisie, dvd-speler, cd-radio speler, batterijopladers, deurbel enz. in 12 Volt uitvoering te koop, weliswaar niet van elk merk, maar in ieder geval bij één tot meer merken.
Adsl-modems, routers, interactieve tv-ontvangers, netwerkswitch wordt door zowel KPN als Ziggo standaard al met 12 Volt adapter geleverd.
U kunt dit alleen vinden door in de winkel te gaan kijken of de betreffende apparatuur een adapter heeft en dan zal blijken dat die meestal 12 Volt is, want online staat dat er bij de specificaties niet of er een adapter bij geleverd wordt en ook de winkelier kan het u niet vertellen wat daar letten zij niet op.
Bij desktop-computers en monitors zijn deze meestal 19 Volt maar ook deze zijn in 12 Volt uitvoering te vinden. Printers zijn er niet in 12 Volt maar bevatten een interne adapter die door een dc-dc converter is te vervangen zodat die ook op 12 Volt kan.
In de praktijk betekent dit dat men dus geen 3 maar slechts 1 zonnepaneel en 1 accu nodig heeft waardoor uw investering 3x lager is dan
wanneer u een omvormer gebruikt. Bovendien heeft u met een off-grid systeem ook stroom als het donker of bewolkt is.
meer informatie.
De omvormer is niet meer nodig
Bespaar 80 tot 98% op uw stroomverbruik bij gebruik standby, gemeten per apparaat
Wanneer u uw televisie direct op uw accu aansluit kunt u tot wel 98% aan elektriciteit besparen dan wanneer u de bijgeleverde adapter op de omvormer aansluit. Dit stroomverbruik is gemeten per apparaat, dus met 1 apparaat op de omvormer zodat deze meetresultaten te reproduceren zijn. Moderne led-televisie's hebben geen aan/uit knop meer zodat ze 24 uur per dag standby staan waardoor dit stroomverbruik behoorlijk kan oplopen. Vanwege de enorme energiebesparing van standby gebruik omvormer is zonne-energie in de wintermaanden nu ook mogelijk. meer informatie.
Keukenapparatuur op 24 Volt
De oven 24 Volt / 300 Watt
Keukenapparatuur is zowel in 12 als 24 Volt uitvoering leverbaar. Het voordeel van het gebruik van 24 Volt is dat de apparatuur in hogere vermogens tot 300 Watt leverbaar zijn. En dat terwijl de stroomsterkte de helft is als bij 12 Volt zodat minder dikke kabels nodig zijn. Voor de installatie van 24 Volt met zulke stroomsterktes zijn dan 6mm2 solarkabels in de kleuren rood en zwart voldoende zolang de afstand niet groter wordt dan 5 meter vanaf de accu, de spanningsval bedraagt dan ongeveer 2 Volt en de keukenapparatuur draait op die klemspanning van 22 Volt nog steeds prima. De keukenapparatuur die momenteel in 24 Volt leverbaar is zijn koelkasten, waterkokers, koffiezetters, tosti-ijzer, oven, magnetron, stofzuiger en wasmachine. De wasmachine 24 Volt/ 300 Watt draait overigens alleen rond, kan geen water opwarmen dus die moet gevuld worden met heet water. Ook bestaat er een gereedschapslijn zoals kettingzaag, decoupeerzaag, cirkelzaag, klop-, schroef- en boormachine, slijptol enz. van het Amerikaanse merk Greenworkstools die op accu's van 24 Volt draait zodat deze met een snoertje ook rechtstreeks op 24 Volt aangesloten kunnen worden, zonder accu dus.
Windenergie in de maand december
Met de windmolentjes van Marlec
heeft u ook in de wintermaanden stroom
Hoewel u met gebruik van 12 Volt de zonnepanelen ook in de wintermaanden met een laagstaande zon genoeg stroom kunnen leveren,
blijkt dat vooral in de maand december teveel mistige dagen achter elkaar zijn waardoor zonnepanelen geheel geen stroom opleveren.
Op een zonnige dag in december levert 1 zonnepaneel genoeg stroom voor een avond licht en tv maar niet genoeg om een aantal mistige dagen te overbruggen. Een windmolentje is de oplossing om ook in de maand december genoeg stroom te hebben.
De 12 Volt stopcontacten en tafelcontactdoos
Met de inbouwstopcontacten van
Jung heeft u overal 12 Volt in huis
Met de inbouwstopcontacten van Jung en de tafelcontactdoos heeft u overal 12 Volt in huis om uw elektronische apparatuur op aan te sluiten.
Men hoeft enkel de 230 Volt stopcontacten te vervangen en een verloopfitting in verlichtingspunten aan te brengen en de bestaande
elektrische installatie op een 12 Volt accu aan te sluiten.
meer informatie.
Gelijkspanning is de toekomst !
Met de tafelcontactdoos kunt u meerdere
apparaten op een stopcontact aansluiten
Onze huidige elektronische apparatuur en ledverlichting werken op gelijkspanning en ook duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen leveren een gelijkspanning. Het huidige wisselspanningsnet is dan ook achterhaald en er ligt een toekomst in gelijkspanning. Koop daarom nu alvast elektronische apparatuur met 12 Volt adapter en elektrisch gereedschap met 12 of 24 Volt accu om op de toekomst voorbereid te zijn, want de standaard zal 12 en 24 Volt gelijkspanning worden.
Ledlampen werken op 12 Volt
met MR16 aansluiting
Televisie's, satelietontvangers en verlichting op 12 Volt worden al langere tijd gebruikt in de caravan, camper, boot of vakantiehuisje in de bergen waar geen elektriciteitsnet is. Maar men zou deze apparatuur ook in huis kunnen gaan gebruiken. Elektronische apparatuur en ledverlichting werken op een lage gelijkspanning en ook zonnepanelen leveren een gelijkspanning. Om elektronische apparatuur geschikt te maken voor het 230 Volt net wordt in het apparaat deze 230 Volt wisselspanning met een transformator en gelijkrichter omgezet naar een lagere gelijkspanning, meestal is dat 12 Volt. Maar er zijn ook apparaten die deze transformator niet in het apparaat hebben, maar extern en dan noemen we deze transformator een adapter. Wanneer men zo'n televisie of dvd-speler met adapter koopt kan men simpel de adapter ervan afknippen en direct op 12 Volt aansluiten.
Ledstrips werken ook op 12 Volt
Het is dan dus niet meer nodig om met een omvormer deze spanning van 12 Volt om te vormen naar 230 Volt wisselspanning. Doordat men geen omvormer meer nodig heeft, bespaart men niet alleen geld op de aanschaf van een omvormer, maar levert dit ook nog eens een energiebesparing op. De besparing op het energieverlies van de omvormer en de adapter kan oplopen tot 70% doordat de spanning niet meer hoeft te worden omgezet naar 230 Volt wisselspanning en daarna weer terug in 12 Volt.
De led-televisie op 12 Volt kan ook als
computerbeeldscherm gebruikt worden
Bij gebruik van apparatuur op 12 Volt is het daardoor ook mogelijk om verlichting en elektronische apparatuur in de wintermaanden als de zon schijnt op slechts 1 zonnepaneel te laten draaien wat bij gebruik van een omvormer absoluut onmogelijk is en u een aggregaat zult moeten opstarten. Wanneer de zon niet schijnt, zoals rond de kerstdagen of bij slecht weer in de zomer, zult u een alternatieve energiebron moeten hebben zoals een windmolentje of als u stromend water in de buurt heeft een watermolentje.
De blue-ray spelers van Sony op 12 Volt
Verlichting en elektronische apparatuur zoals televisie's, dvd-spelers en beeldschermen van computers werken momenteel meestal al op 12 Volt. Voorheen werkten ze alleen intern op 12 Volt en hadden ze nog een 230 Volt wisselspanning aansluiting en moest men intern de voeding overbruggen om elektronische apparatuur om te bouwen naar 12 Volt. Maar momenteel hebben televisie's, beeldschermen, dvd-spelers, batterijopladers, interactieve tv ontvangers enz. ook een 12 Volt aansluiting en is soms al via dc-plug aan een externe voeding gekoppeld zodat men deze apparatuur met een dc-plug direct op een 12 Volt stopcontact kan aansluiten.
Het interactieve tv kastje op 12 Volt zoals dat
wordt meegeleverd bij een abonnement
Zo'n 20 jaar geleden toen er nog geen 12 Volt ledlampen bestonden werden 12 Volt autolampen gebruikt om toch verlichting in huis te hebben waar men geen elektriciteitsnet had zoals nu nog steeds het geval is in bergdorpen en in het buitengebied van Oost-Europa. Autolampen hebben toch al gauw een wattage van 5, 10, 21 of 55 Watt en met de ledlampen van 3 en 4,5 Watt is dit vermogen een stuk minder geworden zodat verlichting een stuk langer kan branden. Ook is het vermogen van zonnepanelen toegenomen en zijn panelen geschikt voor 12 Volt systemen momenteel tot vermogens van 150 Watt te verkrijgen.
Switch van Netgear met 12 Volt aansluiting
Nu led-televisie's en dvd spelers ook op 12 Volt te verkrijgen zijn en het vermogen van een led-televisie is verminderd tot 15 of 22 Watt kan men ook zonder problemen uren televisie kijken zonder dat de accu binnen een paar uur leeg raakt. De led-televisie's hebben momenteel tevens een VGA-aansluiting zodat ze ook als beeldscherm voor de computer te gebruiken zijn.
De 12 Volt ledlampen kan men in bestaande fittingen steken wanneer men verloopfittingen naar MR16, 12 Volt dus, gebruikt. Men kan met de bestaande schakelaars schakelen zodat men de bestaande elektrische bedrading intact kan laten, alleen moet men de bestaande stopcontacten vervangen door 12 Volt stopcontacten zodat men 12 Volt apparatuur met 12 volt dc-pluggen kan aansluiten.
Deze 12 volt stopcontacten kan men in de bestaande inbouwdozen in de muur inbouwen.
Glasvezel van KPN werkt ook op 12 Volt
Accu's van boormachines en batterijen zijn ook met een 12 Volt accu op te laden.
Mobiele telefoons zijn ook met de bijgeleverde auto-adapter ook al gewoon op 12 Volt op te laden.
Voor het gebruik van verlichting, televisie, dvd-speler, computer heeft men tegenwoordig aan één zonnepaneel al voldoende, alleen in de winterse donkere maanden en er weinig tot geen zon is, is zonne-energie alleen niet voldoende of men moet met meerdere zonnepanelen gaan gebruiken of een windmolentje erbij om de donkere korte dagen zonder zonneschijn zien te overbruggen.
Stereo cd speler, cassettedeck van Aiwa
met 12 Volt aansluiting
Niet alleen autoradio's maar ook stereotorens met radio, cd-speler en cassettedeck zijn op 12 Volt te krijgen. Deze zijn inmiddels ook volop 2e hands te krijgen. Deze Aiwa heeft naast een netspanningsnoer ook een 12 Volt aansluiting voor een 12 Volt DC plug. Het maakt voor het geluid niets uit of deze nu op 230 Volt of op 12 Volt werkt, de 230 Volt wordt anders ook omgezet naar 12 Volt DC aangezien elektronica nu eenmaal op gelijkspanning werkt.
Makita acculader voor accuboormachines
met auto-oplaadsnoer
De Makita DC18SE Autoacculader voor 9,6-18 Volt Lition/Ni-MH accu's heeft een laadstroom van 2,6 A en is geschikt voor een voedingspanning van 12 tot 24 volt. Met deze accuoplader van Makita kan men dus de accu's van 9,6 tot 18 Volt van Makita opladen.
De batterijoplader van GP-ReCyKo wordt
ook geleverd met een 12 Volt adapter
De GP-ReCyKo is een universele batterijenlader met een 12 Volt adapter. Doordat deze batterijoplader een adapter heeft met een losse 12 Volt DC-plug kan deze zo met een los snoertje op het 12 Volt stopcontact aangesloten worden. Deze batterijoplader wordt verkocht bij de bouwmarkten.
De pinautomaten van CCV hebben ook
een 12 Volt adapter
De pinautomaten van CCV hebben ook een 12 Volt adapter. U kunt dus ook in uw winkel in de middle of nowhere gewoon pinnen.
Er zijn 14 kolencentrale's van 700 MW in
Europa nodig om de adsl-modem en
interactieve tv-ontvanger 24 uur per dag
standby te laten staan
Het sluipverbruik heeft een groot aandeel in de jaarlijkse elektriciteitsrekening. Was het vroeger enkel de deurbel met 3 Watt per uur de grootste sluipverbruiker, tegenwoordig is daar ook de ADSL-modem, interactieve tv-ontvanger, netwerkswitch en glasvezel er bij gekomen.
Wist je dat een deurbeltransformator standby 3 Watt verbruikt ? Dat lijkt niet veel, maar doordat de deurbel 24 uur per dag aanstaat is dat 3W x 24 uur x 365 dagen = 26,3 kWh. Met 7.794.075 huishoudens in Nederland is dat in totaal 204828 . Met 511,805,088 huishoudens in Europa is dat 13.450.238 MWh per jaar. Een kolencentrale van 700 MW produceert per jaar 700MW x 24 x 365 = 6.132.000 MWh. Er zijn dus 2 kolencentrales in Europa nodig om alle deurbeltransformators van elektriciteit te voorzien.
De adsl modem op 12 Volt, de
grootste stroomverbruiker in huis
De ADSL-modem, interactieve TV ontvanger, NT glasvezel en netwerkswitch verbruiken standby samen zo'n 20 Wat. Maar die staan wel 24 uur per dag, 365 dagen per jaar aan. Dat maakt met 7.794.075 huishoudens in Nederland 175,2 kWh per huishouden per jaar en in totaal is er dus 1.365.521 MWh nodig.
Met 511,805,088 huishoudens in Europa is dat gelijk aan 89.668.251 MWh per jaar voor heel Europa om 24 uur per dag online te zijn.
Een kolencentrale van 700 MW produceert per jaar 700MW x 24 x 365 = 6.132.000 MWh. Er zijn dus 14 kolencentrales in Europa nodig om 24 uur per dag online te zijn, en zo'n 9 van de modernste kolencentrales die 1000 MW kunnen opwekken. En daar is het verbruik van de deurbeltransformator nog niet bij opgeteld.
Zie hier voor meer informatie over kolencentrales in Nederland.
Deze sluipverbruikers die dus ook elektriciteit verbruiken terwijl u deze niet gebruikt worden trouwens geleverd met 12 Volt adapter zodat ze eenvoudig op accu en zonnepaneel aangesloten kunnen worden.
Deze kleinste apparaten in huis verbruiken samen zo'n 20 Watt per uur, dat is 20Wh x 24 uur = 480 Wh per dag, dat is 480Wh x 365 dagen = 175 Kwh per jaar. Daar kunt u dus ook een heel jaar de wasmachine voor draaien.
De Ziggo Mediabox XL maakt het echer helemaal bont, met rond de 40 Wh.
Daar komen vervolgens nog alle apparaten bij die standaard met een adapter in het stopcontact zitten zoals de televisie en die ook geen uit-knop meer hebben.
Eigenlijk komt het erop neer dat het niet de wasmachine is die de grootste verbruiker, maar al die kleine apparaten met adapter die 24 uur per dag standby staan.
De eenvoudigste manier om de grootste energiebesparing te behalen is door deze kleinste apparaten die standaard al met 12 Volt adapter geleverd worden van het net af te halen en op een accu met zonnepaneel aan te sluiten.
Met de Watt meter kun je eenvoudig
meten hoeveel een apparaat verbruikt
en ook standby verbruikt
Wanneer met de Watt meter de rest van alle apparatuur gemeten wordt kan het zelfs rond de 100 Watt uitkomen. Aangezien dit standby verbruik 24 uur per dag en 365 dagen per jaar verbruikt wordt zonder dat het gebruikt wordt moet het wel x24 uur en x 365 dagen vermenigvuldigd worden en komt het op 876 kWh = 175 euro per jaar. In 10 jaar tijd zou men 175 x 10 = 1750 euro kunnen besparen en die komt bovenop de besparing die men behaald wanneer men de apparatuur wel gebruikt op 12 Volt.
Wanneer we enkel het standby verbruik van 100W reduceren door gebruik van 1 zonnepaneel en 12 Volt zouden we met 7.857.914 huishoudens in Nederland 700.857.914 Watt = 700 MW kunnen besparen, dat is gelijk aan 1 kolencentrale die gesloten kan worden.
Zouden we in heel Europa het standby verbruik van 100W reduceren is dat met 741.400.000 huishoudens 74.140.000.000 MW = 100 gemiddelde kolencentrales van 700 MW die gesloten kunnen worden.
Wat is nu eigenlijk het probleem ?
De reactie van vele mensen is echter dat ze er geen enkel probleem mee hebben om die 50 tot 175 euro per jaar te betalen die ze aan dit standbyverbruik kwijt zijn.
Maar daar ligt echter niet het probleem. Het probleem is dat bij gebruik voor offgrid systemen zoals bij 12 Volt systemen dit sluipverbruik zo'n groot aandeel heeft in het elektriciteitsverbruik dat draaien op accu onmogelijk is geworden aangezien dit sluipverbruik de accu binnen 1 of enkele dagen leegtrekt.
Het reduceren van het standby verbruik heeft dan ook een hoge prioriteit wil je enkele dagen op accu kunnen overbruggen. Met gebruik van 12 Volt wordt het sluipverbruik al drastisch gereduceerd doordat er geen transformators of adapters 24 uur per dag staan te draaien, een adsl-modem of interactieve tv-ontvanger 24 uur per dag aan laten staan is ook niet nodig en zou met een schakelaar aan en uit gezet kunnen worden.
Apparaat | Standby in Watt | Aantal | Totaal |
deurbel | 3 | 1 | 3 |
adsl modem | 6 | 1 | 6 |
glasvezel | 2,5 | 1 | 2,5 |
interactieve tv-ontvanger | 6 | 3 | 18 |
draadloze verbindingsset | 2,6 | 3 | 7,8 |
lcd tv | 0,9 | 3 | 2,7 |
stereo installatie | 6 | 1 | 6 |
wi | 0,2 | 1 | 0,2 |
dimbare staande lamp | 6 | 1 | 6 |
computer | 0,4 | 1 | 0,4 |
monitor | 0,5 | 1 | 0,5 |
laptop | 0,17 | 1 | 0,17 |
printer | 1,5 | 3 | 4,5 |
draadloze telefoon | 1,6 | 3 | 4,8 |
wekkerradio | 0,3 | 3 | 0,9 |
draagbare radio | 3 | 3 | 9 |
usb stopcontact | 0,1 | 6 | 0,6 |
oplaadbare tandenborstel | 0,5 | 4 | 2 |
ledstrip | 0,6 | 1 | 0,6 |
slimme ledlamp | 1 | 0,2 | 0,2 |
ikea ledlamp | 0,12 | 3 | 0,36 |
led discolamp | 0,7 | 1 | 0,7 |
tafelcontactdoos met rode lamp | 0,15 | 10 | 1,5 |
tijdschakelklok mechanisch | 0,8 | 1 | 0,8 |
kattenluik | 4 | 1 | 4 |
wasmachine met display | 0,6 | 1 | 0,6 |
Totaal | 92,8 Watt |
Hieronder volgen nog wat gegevens van standby verbruik media-apparatuur zoals de Ziggo MediaBox XL die 59 Watt x 24h x 365 dg = 517 kWh per jaar, en dat vele malen meer dan is dan de wasmachine.
Al deze apparatuur heeft een 12V netspanningsadapter en kunt u eenvoudig van het net afhalen door de adapter te verwijderen.
ADSL Modem: Energieverbruik van de adsl modem
ZTE KPN Experia Box v10
Stroomverbruik idle 5,6 W
Stroomverbruik zenden drie laptops tegelijkertijd 6,2 W
Deze gegevens zijn afkomstig van Hardware Info
Hoeveel stroom gebruikt de Ziggo Mediabox XL?
Aan Maximaal 59 Watt
Stand-by Hoog (actief) 56 Watt
Stand-by Hoog (passief) 38,3 Watt
Stand-by Midden 27,5 Watt
Stand-by Eco <0,5 Watt
Deze gegevens zijn afkomstig van Ziggo klantenservice
Zekeringenkastje met indicatielampjes,
ringkabelschoenen en een busbar
voor de draden van de min-pool
Voorschriften
Hoewel er nog geen standaard voor 12 en 24 Volt installaties is zal ik hierbij de belangrijke voorschriften opsommen zoals die voor de aanleg van elektriciteit in huis en in de auto gelden:
- Er mogen niet meerdere groepen in één buis gelegd worden.
- Alle groepen moeten gezekerd zijn, de zekering moet zo licht mogelijk zijn en ook een kortsluiting aan het einde van de langste en dunste kabel doorbranden.
- De draden mogen bij maximale belasting op een warme zomerdag met veel zonlicht niet warm of heet worden. Dit geldt ook voor de kabel van zonnepaneel naar de regelaar en van de regelaar naar de accu.
- Houd rekening met spanningsverliezen bij lange afstanden dat de zekering ook doorbrandt bij sluiting aan het einde van een hele lange kabel.
- Draden mogen niet zonder buis door de muur heen, al mag dat in Duitsland wel, en mag zeker niet door ijzer heen, gebruik een doorvoerrubber als het door ijzer heen moet.
De hersluitbare lasdop is ook
geschikt voor soepele draden
en beter geschikt voor het
ophangen van lampen dan
gebruik van kroonsteentjes
- Het gebruik van kroonsteentjes is zowel in huis als in de auto vanwege het ontbreken van een trekontlasting niet toegestaan behalve voor het ophangen van lampen. Of beter is nog het gebruik van de hersluitbare lasklemmen want die zijn ook geschikt voor soepele draden
- Draden mogen niet te strak gelegd worden maar altijd wat speling hebben als er aan getrokken wordt.
- Leg draden in de inbouwdozen in een lus als deze in de lasdoos niet onderbroken worden zodat deze later eventueel doorgeknipt kunnen worden wanneer deze ook in deze lasdoos vertakt moeten worden.
- Buizen op de muur moeten altijd met zadeltjes vastgezet worden zodat deze niet kunnen gaan hangen. Vroeger was de maximale afstand tussen de zadels voor pvc-buizen 40 cm (niet verticaal) of 50 cm (verticaal), tegenwoordig moeten er beugels worden geplaatst naar eigen inzicht.
- Leg buizen in de muur altijd loodrecht en vertikaal boven en onder een stopcontact of schakelaar en niet in allerlei bochten door de muur. Als men later een schilderijtje wil ophangen weet men zo waar men niet in de muur moet boren, dus niet boven of onder een stopcontact of schakelaar.
Met een klemmenbord zijn met M8
ringkabelschoenen ook kabels dikker
dan 6mm2 stevig te monteren
- Bij gebruik van kabelschoenen moet men altijd kabelschoenen met trekontlasting gebruiken. Veel kabelschoenen die te koop zijn in bouwmarkten hebben geen trekontlasting.
- Gebruik voor het aanknijpen van kabelschoenen altijd de kabelschoentang, dus niet de waterpomptang. Er zijn kabelschoentangen voor geïsoleerde en ongeïsoleerde kabelschoenen.
- De isolatie van de draad moet in de trekontlasting van de kabelschoen aanwezig zijn, dus mag niet te lang gestript worden.
- De draden moeten een stukje uit de kabelschoen steken zodat zichtbaar is dat ze niet te kort gestript zijn.
- Draai schroeven in kroonsteentjes, stopcontacten, schakelaars en groepenkasten altijd stevig aan zodat ze niet los kunnen gaan zitten en gaan vonken waardoor ze warm kunnen worden.
De busbar is vooral handig
bij vertakken van de zwarte
min-draden
- Sinds de elektriciteit is uitgevonden is naast blikseminslag en open vuur ook elektriciteit een belangrijke oorzaak geworden van brand door bijvoorbeeld knagende muizen die zo kortsluiting veroorzaken. Leg snoeren dan ook niet los tussen de vloeren en plafonds maar altijd in een buis. Wat brandgevaar is 12 Volt gevaarlijker dan bij 230 Volt omdat de stroomsterktes groter zijn, gebruik dan ook deugelijke verbindingen zoals ringkabelschoenen, kabelschoenen en de hersluitbare lasklemmen van WAGO en dus geen kroonsteentjes of het aan elkaar knopen met plakband er omheen.
- Gebruik bij het aanleggen geen flexibele buizen maar rechte buizen. Installateurs gebruiken momenteel voornamelijk flex omdat dit makkelijk is te vervoeren maar het is achteraf erg lastig of onmogelijk om draden te trekken of te vervangen. Gebruik ook geen buitenkabel in huis. Het is achteraf niet meer mogelijk er draden bij te trekken zonder dat de muur opengebroken moet worden en men kan niet de juiste kleur van de draden bepalen, bovendien zit men altijd met die geel/groene aarddraad die men bij 12 Volt niet nodig heeft.
De midifuse en megafuse
van Victron is ook als
hoofdzekering te gebruiken
Om de de bekabeling vanaf de accu te zekeren tegen kortsluiting kan men de midifuse of megafuse gebruiken op korte afstand van de accupolen. Wanneer er een kortsluiting ontstaat door knagende muizen is de accu nu beveiligd.
Zekeringen
Er moeten zekeringen geplaatst worden op 2 punten:
- tussen de regelaar en accu
- na de regelaar, dus voor de verlichting en andere verbruikers
De zekering tussen regelaar en accu moet zwaar genoeg zijn dat wanneer op een zomerse dag het zonnepaneel de maximale stroomsterkte kan bereiken deze niet kan doorbranden. Kies dus ook altijd een regelaar met een stroomsterkte die groter is dan de maximale stroomsterkte die het zonnepaneel kan bereiken.
De zekering na de regelaar is afhankelijk van het vermogen dat men uit de accu wil trekken. Deze zekering dient ervoor om de regelaar te beschermen dat bij kortsluiting of te hoge belasting geen te hoge stroom kan gaan lopen en de regelaar stuk kan gaan.
Tussen het zonnepaneel en de regelaar hoeft dus geen zekering geplaatst te worden. Bij een kortsluiting in de aansluiting met het zonnepaneel zal weliswaar de maximale opgewekte stroomsterkte door het zonnepaneel gaan lopen maar zal de spanning vanwege de kortsluiting over de regelaar 0 Volt zijn.
Tweelingdraad rood/zwart van
4mm2 is noodzakelijk bij gebruik
van 12 Volt op lange afstanden
Spanningsverliezen en kabeldiktes
Bij gebruik van 12 Volt zal de spanningsval bij gebruik van 2,5 mm2 kabels het grootste probleem zijn waar men tegenaan gaat lopen wanneer men naast verlichting ook apparatuur zoals tv of laptop gaat aansluiten.
Bij een te lage spanning zal verlichting het nog wel blijven doen, maar bij een tv zal het beeld wegvallen.
Om extreem dikke kabels te voorkomen wordt het bij gebruik van 12 Volt belangrijk om voor energiezuinige verlichting en apparatuur te kiezen, dus voor ledverlichting, led-televisie, led-monitor en dus niet voor halogeenverlichting, beeldbuis-tv en lcd-monitor.
De hersluitbare lasdop in
6mm2 uitvoering, is
ook geschikt voor solarkabels
van 6mm2 en 4mm2
Kabeldikte
Voor een 12 Volt installatie wordt een kabeldikte van minstens 4mm2 aanbevolen wanneer men apparaten zoals tv of laptop op 10 meter afstand vanaf accu gebruikt.
Voor gebruik van 24 Volt apparatuur zoals waterkokers met wattages rond de 300 Watt wordt 6mm2 aanbevolen en afstanden die niet langer worden dan 5 meter, hiervoor zijn ook solarkabels te gebruiken in de kleuren rood en zwart.
Voor 4 mm2 en 6 mm2 kabels kan men de dikkere 3/4 elektriciteitsbuizen gebruiken, die zijn iets dikker dan de 5/8 buizen die bij 230 Volt gebruikt worden.
Gebruik dan ook de bijbehorende lasdozen voor 3/4 buizen van 5 cm diep.
Er zijn sinds eind 2018 ook de hersluitbare lasklemmen van WAGO op de markt gekomen die geschikt zijn voor 6mm2 en ook voor 4mm2 kabels. De oude en kleinere hersluitbare lasklemmen van WAGO zijn niet geschikt voor 4mm2 kabels ook al staat dat bij de specificaties want de isolatie van de solarkabel past niet meer in de lasklem van 4mm2.
Gebruik voor de bedrading rood en zwart zodat duidelijk is dat het om 12 of 24 Volt gaat en duidelijk is wat de plus en de min is. De meeste apparatuur is niet bestand tegen een verkeerde polariteit en zal onherstelbaar beschadigen. Bij sommige apparatuur zoals de moderne Philips Led-tv's staat 12V ~ op zodat de polariteit niet meer uitmaakt.
Formule berekening spanningsval:
Draadopp in mm2 = 2 x Afstand x Stroomsterkte x koperfactor(0.0175) / maximaal spanningsverlies in Volt
Een vuisteregel is dat de maximale stroomsterkte een factor 3x meer mag zijn dan de kabeldikte. Dus voor 4 mm2 = 12 A, 6 mm2 = 18 A, 10 mm2 = 30 A, 16 mm2 = 48 A enz.
Wanneer men apparatuur met zwaardere vermogen van rond de 300 - 400 Watt wil gebruiken zoals waterkoker, tosti-ijzer, inductiekookplaat, stofzuiger en wasmachine kan men beter voor de 24 Volt variant kiezen zodat stroomsterkte gehalveerd wordt ten op zichte van 12 Volt.
Bovendien zijn de 24 Volt varianten vaak in hogere vermogens leverbaar waardoor het koken van water met een 24 Volt waterkoker niet zo lang duurt als bij de 12 Volt waterkoker.
DC-inbouw contacten
Chassisdeel van 5,5 mm
Voor 12 Volt systemen worden over het algemeen geen sigaretten aanstekerstopcontacten gebruikt zoals die in de auto aanwezig zijn maar de 12 Volt DC chassis inbouwcontacten van 5,5 mm zoals die ook veel gebruikt worden op de boot. Mijn advies is dan ook om het chassis contact van 5,5 mm als standaard aan te nemen voor 12 Volt systemen.
Polariteit adapters
Het schema met de polariteit zoals dat
op veel adapters te vinden is
De standaard voor de polariteit is dat de plus-pool op de binnenkant en de min-pool aan de buitenkant van het chassis-deel is.
Het is dan ook de bedoeling dat men de plus pool aan de binnenkant van de voedingsplug soldeert en de min aan de buitenkant van de voedingsplug. De wereld is momenteel verdeeld wat betreft de afmetingen van de dc-pluggen en de polariteit die aan de adapters zitten. Er zal dus een standaard moeten komen willen apparaten met een DC-plug in 12 Volt stopcontacten passen en ook nog eens de goede polariteit hebben. Momenteel worden televisie's, beeldschermen, dvd-spelers, printers, stereotorens e.d. allemaal met de plus-pool op de binnenkant geleverd en de min-pool op het chassis vandaar dat mij het handigst lijkt om ook bij de stopcontacten de binnenkant met de plus te verbinden en de buitenkant met de min.
LET OP: audioapparatuur Sommige apparaten zoals veel audioapparatuur hebben vaak een adapter met een omgekeerde polariteit, dus de plus-pool op de buitenkant en de min-pool op de pen. In dit geval kunt u beter het betreffende apparaat openmaken en de 2 draden naar de chassisdeel omwisselen en opnieuw vast solderen zodat ook deze apparaten op een 12 Volt stopcontact kunnen worden aangesloten.
Stopcontacten
Uitgebreid 12 Volt stopcontact
met usb, voltmeter en schakelaars
Inbouwstopcontacten voor 12 Volt systemen zijn te verkrijgen in 2 verschillende uitvoeringen.
Zo zijn er stopcontacten die geschikt zijn voor sigaretten aanstekerpluggen zoals die ook in auto's gebruikelijk zijn en stopcontacten die geschikt zijn voor 12 Volt DC-pluggen zoals die meegeleverd worden bij uw televisie en dvd-speler op 12 Volt.
Apparaten met een autostekker bedoeld voor in de auto kan men in deze sigaretten aanstekerstopcontacten zoals die ook in auto's ingebouwd zijn gebruiken.
Alles wat dus in de auto of in de camper gebruikt kan men met deze inbouwstopcontacten dan ook in huis gebruiken. Deze stopcontacten zijn net als in de auto wel wat gammel, als u de stekker iets beweegt kan het zijn dat er geen contact meer is, deze stpocontacten waren bedoeld dat de sigaretteaansteker gemakkelijk uit kan springen.
Vandaar dat er er ook de stopcontacten met DC-pluggen zijn, maar voor als men een luchtbed in huis wil oppompen in plaats van bij de auto met een 12 Volt luchtpompje dan is dat ook in huis mogelijk.
Moderne apparaten hebben echter een dc-plug zoals led-televisie's, dvd-spelers, interactieve tv ontvangers, laptops, led-beeldschermen, deskjet printers, batterijopladers, opladers van accuboormachine enz. zodat men ook deze apparaten rechtstreeks op het 12 Volt stopcontact kan aansluiten en men niet langer de bijgeleverde adapter hoeft te gebruiken.
USB stopcontacten
USB stopcontacten
zijn tegenwoordig
niet meer weg te denken
USB stopcontacten zijn tegenwoordig niet meer weg te denken en waarschijnlijk heeft u meer USB-stopcontacten in huis nodig dan 12 Volt stopcontacten. De USB-stopcontacten die hier gebruikten worden zijn echter gebasseerd op een voedingsspanning van 12 Volt DC.
Ledlamp op 12 Volt
met MR16 aansluiting
Nu ledverlichting op 12 Volt ook te krijgen is in 3 Watt (180 lumen) en 4,5 Watt (400 lumen) is verlichting op 12 Volt pas echt interessant geworden. Doordat zulke lage wattages mogelijk zijn wordt de accu zo laag belast dat ook in bewolkte weersomstandigheden met één zonnepaneel de accu opgeladen kan worden om toch de hele avond verlichting in huis te hebben. Zo zijn 2 ledlampen van 3 Watt in de keuken vaak voldoende en in de wc één ledlamp van 3 Watt voldoende. Om grotere ruimtes te verlichten zou men dan het beste ledlampen van 4,5 Watt kunnen gebruiken, zodat men minder lampen nodig heeft.
Ledstrips 12 Volt
Ledstrips voor onder
de keukenkasten
Als sfeerverlichting op donkere plaatsen onder kasten kan men ledstrips plakken. Vrijwel alle ledstrips werken op een spanning van 12 volt en kan men samen met de overige verlichting met de bestaande schakelaar aanzetten. Men kan ledstrips in stukjes knippen en aan het restant nieuwe draadjes solderen zodat alle stukjes ledstrips gebruikt kunnen worden.
Halogeenspots 12 Volt
Spotjes met 12 Volt / 20 Watt halogeenlamp
die men kan ombouwen naar 12 Volt led
Spotjes aan het plafond kan men eenvoudig ombouwen van 230 Volt wisselspanning naar 12 volt wanneer er al een 12 Volt halogeenlamp van 20 Watt met G4 aansluiting ingebouwd is. Men kan de transformator overbruggen en de 12 volt halogeenlamp door een 12 volt / 3 Watt ledlamp met G4 aansluiting vervangen en rechtstreeks op het 12 volt net aansluiten. Wanneer de spotjes op 230 Volt werken zal men ook de fitting moeten vervangen door de G4-fitting.
Bureaulamp met 12 Volt G4 lamp
Bureaulamp met 12 Volt / 20 Watt halogeenlamp
die men kan ombouwen
Bestaande bureaulampen met 12 Volt halogeenlamp kan men ombouwen van 230 Volt wisselspanning naar 12 volt wanneer er al een 12 Volt halogeenlamp van 20 Watt met G4 aansluiting ingebouwd is. Men kan de transformator overbruggen of verwijderen en de 12 volt halogeenlamp door een 12 volt ledlamp met G4 aansluiting vervangen en de stekker te vervangen door een 5,5 mm DC-plug.
Ledlamp op 12 Volt
met G4 aansluiting
De ledlamp met G4 aansluiting kan men niet alleen in bureaulampen gebruiken, maar ook in halogeenspotjes onder de keukenkastjes en in buitenverlichting. Er zijn ook filament ledlampen die een nog warmere kleur hebben dan warm white led-verlichting.
Bouwlampen 12 Volt
Bouwlampen met 12 Volt led zijn te
verkrijgen in 10, 20 en 30 Watt
Ook zijn er bouwlampen met 12 Volt Led te krijgen. Deze bouwlampen kunnen op een spanning tussen de 10 en 30 Volt DC aangesloten worden en zijn dus ook geschikt voor 24 Volt systemen. Deze bouwlampen zijn qua vermogen equivalent met een halogeen bouwlamp met een vermogen dat een factor 8 groter is, dus het stroomverbruik van bouwlampen met led zijn een factor 8 zuiniger.
TL-armaturen met ledstrips 12 Volt
Tl-armatuur met 2 ledstrips
In bestaande armaturen van tl-balken kan men de tl-balk en de starter verwijderen en er één of twee ledstrips in plakken. Doordat ledstrips zowel in 12 of 24 Volt uitvoering te krijgen zijn hoeft ook voor grotere lichtbronnen geen spanning meer omgevormd te worden zodat ook hier geen energie meer verloren gaat. Let er wel op dat bij het aansluiten van ledstrips de polariteit belangrijk is, deze polariteit staat meestal op de ledstrip aangegeven welke spoortje de plus of de min pool is.
Een ledstrip in stukken knippen en solderen
Ledstrips zijn meestal op een rol van 5 meter te krijgen maar om deze voor gebruik in TL-balken op maat te maken kan men deze op de goede lengte knippen en een stukje isolatie verwijderen zodat het koper blank wordt en men er zo nieuwe draadjes aan vast solderen zodat alle restjes ledstrip gebruikt kunnen worden.
Om verlichting te laten branden in huis heeft u in principe geen accu met regelaar nodig want die kunt u dan ook rechtstreeks op een zonnepaneel aansluiten. Zodra het dag wordt gaat de verlichting aan, gaat de zon schijnen dan gaat de verlichting wat feller branden, en wordt het donker dan gaat de verlichting weer uit. Maar wanneer u ook 's avonds als het donker is verlichting in huis wilt hebben dan heeft u een accu nodig en dus ook een regelaar om de accu te beschermen.
PWM regelaars zijn alleen geschikt voor zonnepanelen geschikt voor 12 en 24 Volt. Deze kunt u herkennen aan het aantal cellen: 36 cellen bij 12 Volt, 72 cellen bij 24 Volt. Deze PWM regelaars zijn niet geschikt voor de gangbare zonnepanelen in de range van 250 tot 300 watt aangezien deze meestal 60 cellen hebben en daardoor een te hoge uitgangspanning en niet geschikt voor het opladen van 12 Volt accu's. Gebruik in dit geval een MPPT-regelaar.
PWM regelaars
Regelaar voor 12 of 24 Volt systemen
PWM regelaars (Pulse Width Modulation) zoals die van Victron zijn vrij gangbaar voor het aansluiten van een accu op een zonnepaneel.
Deze regelaars zorgen ervoor dat de accu niet overladen kan worden maar ook niet te ver ontladen kan worden. Eigenlijk zijn dit een soort 2-in-1 regelaars want deze regelaars bewaken in tegenstelling tot de hierboven genoemde regelaars zowel de ingaande als de uitgaande stroom.
PWM regelaars zorgen er voor dat wanneer de accuspanning te hoog wordt het zonnepaneel wordt uitgeschakeld en bij een te lage accuspanning dat de verbruikers worden uitgeschakeld.
De laadstroomregelaar heeft een beveiliging die de accu automatisch "afkoppelt" op het moment dat de accu spanning onder een bepaald spanningsniveau komt. Dit spanningsniveau ligt bij de meeste laadregelaars bij zo'n 11 Volt. Dus ondanks dat de accu nog zeker wat energie bevat zal de laadregelaar voorkomen dat de accu nog verder ontladen wordt.
Een PWM regelaars is dus niets anders dan een schakelaar die bij een bepaalde spanning het zonnepaneel of de stroomverbruikers zoals verlichting, televisie of koelkast uitschakelt om te voorkomen dat de accu beschadigd.
Er zijn ook duurdere PWM regelaars met een display maar wat werking betreft is er geen verschil met de goedkopere PWM regelaars. Bij het bepalen van de regelaar is het belangrijk dat de maximale stroom van het zonnepaneel nooit boven de maximale stroom van de regelaar kan uitkomen.
Maak bij PWM-regelaars altijd eerst een verbinding tussen de accu en de regelaar, zodat de regelaar in staat is om het systeem voltage van 12 of 24 Volt te herkennen
Gebruik de volgende regelaar:
- Tot 50 Wp zonnepaneel 36 cellen: Victron Blue Solar PWM-Light 12/24-5
- 80 t/m 130 Wp zonnepaneel 36 cellen: Victron Blue Solar PWM-Light 12/24-10
- Vanaf 150 Wp:Victron Blue Solar PWM-Light 12/24-20
MPPT regelaars
MPPT regelaar 100/20 geschikt tot
290 Wp panelen
MPPT staat voor Maximum Power Point Tracking. Dit is een techniek waardoor een laadstroomregelaar uit een zonnepaneel meer vermogen gehaald kan worden dan wanneer de laadregelaar of zonnepaneelomvormer deze MPPT techniek niet bezit. Een laadstroomregelaar met MPPT kan tot 30% meer energie uit een zonnepaneel halen. MPPT regelaars kunnen niet gebruikt worden bij een enkel 12 Volt paneel. MPPT regelaars worden gebruikt voor panelen met 60 cellen of meer of bij 2 of meer in ie gesschakelde panelen van 36 cellen. Hierbij wordt de te hoge spanning wordt omgezet naar een geschikt laadspanning voor de 12 Volt accu.
MPPT regelaar 100/30 geschikt voor
300 Wp en hoger Wattage panelen
De theorie
Met een traditionele PWM regelaar zal nooit het maximale vermogen van een zonnepaneel aan een accu kunnen worden afgegeven.
Bijvoorbeeld een paneel van 100 Wp levert bij een bepaalde maximale zoninstraling een stroom van 5,55 A bij een spanning van 18V. Vermogen is stroom x spanning, dus 5,55V x 18V = 100 Watt.
Wordt dit paneel aangesloten op een lege accu, stel 11,5 V dan levert het zonnepaneel op dat moment maar 5,55A x 11,5V = 64 Wp.
Een MPPT regelaar bepaalt het optimale werkpunt zodat het maximale vermogen uit het paneel wordt gehaald en zet dit om naar de lagere accuspanning. In feite zal deze regelaar dus meer stroom aan de accu leveren dan dat het zonnepaneel levert.
Het meeste voordeel wordt bereikt bij lage accuspanning. Als de accu voller raakt neemt het voordeel af.
Bijvoorbeeld: 18 Volt zonnepaneelspanning / 11,5 Volt accuspanning * 5,55A = 8,68A. Een MPPT regelaar kan in theorie met een 100 Watt zonnepaneel een accu met een spanning van 11,5 Volt laden met 8,68 Ampère.
Deze MPPT regelaars halen wel 20 tot 30 % meer vermogen uit uw zonnepaneel dan een conventionele PWM regelaar.
Accubewakers
Battery Protect
Accubewakers voorkomen een te grote ontlading van de accu waardoor deze kan beschadigen. Wanneer de spanning van de accu onder een kritische spanning komt schakelt deze de verbinding met de stroomverbruikers.
Deze accubewaker beschermt uw accu voor te grote ontlading door middel van het uitschakelen van zware apparaten zoals koelboxen, radio en tv etc... Deze schakelt automatisch weer aan, bij normale spanning.
Voor MPPT regelaars tot 20A is er in de regelaar een belastingsuitgang ingbouwd. Voor regelaars vanaf 30A heeft deze geen belastinguitgang meer maar moet u een losse accu bewaker gebruiken.
Balancers
Battery Balancer
Indien u een 24 Volt systeem gebruikt waarbij 2 losse 12 Volt accu's in serie zijn geschakeld dan moeten beide accu's in balans blijven om de levensduur maximaal te houden. U kunt dus niet even 12 Volt aftappen van een accu wanneer 2 accu's in serie gebruikt worden. De Battery Balancer wordt toegepast over 2 accu's in serie. Wanneer tijdens het laden de enen accu voller is dan de andere accu dan wordt de laadstroom van de volste accu opgegeten en omgezet in warmte totdat beide accu's hetzelfde spanningsniveau hebben. Wanneer de ene accu te vol wordt en de andere accu te leeg dan is de spanning in totaal wel 24 Volt, maar kan de ene accu te leeg raken waardoor deze zal beschadigen en de andere juist te vol zodat deze weer wordt overladen en met de Battery Balancer worden beide accu's op hetzelfde voltage gehouden.
- Gebruik een 12 Volt (36 cellen) zonnepaneel voor een 12 Volt systeem
- Gebruik een 14 Volt (72 cellen) zonnepaneel voor een 24 Volt systeem
Polykristallijne
Off-grid en on-grid
Er zijn 2 soorten systemen:
- Off-grid systemen zoals de 12 en 24 Volt systemen
- On-grid systemen voor omvorming naar 230 Volt wisselspanning
Kenmerken off-grid
Zonnepanelensystemen zoals ze oorspronkelijk bedoeld zijn worden gebruikt op plaatsen waar geen elektriciteitsnet aanwezig is:
- er wordt een accu van 12 of 24 Volt gebruikt
- er is ook elektriciteit als het donker of bewolkt weer is
- er is ook elektriciteit als de netspanning uitvalt
- er is geen omvormer naar 230 Volt, alles draait op 12 of 24 Volt DC
- heeft een hoger rendement doordat men geen energieverliezen heeft door omvormer
- is goedkoper doordat men minder zonnepanelen en geen omvormer nodig heeft
- investering heeft een vanaf prijs vanaf 500 euro om elektriciteit te hebben voor verlichting en elektronische apparatuur
- men heeft eenmalige investering en daarna geen maandelijkse kosten meer zoals een elektriciteitsrekening
- men heeft niet altijd elektriciteit, zoals in de maand december als er niet voldoende zonneschijn is
- is low-tech en wordt meestal zelf geinstalleerd
Kenmerken on-grid
Zonnepanelensystemen zoals ze momenteel meestal door installateurs geplaatst worden en waar een elektriciteitsnet aanwezig is:
- er wordt geen accu geplaatst maar overtollige elektriciteit wordt teruggeleverd aan het net
- er is geen zonnestroom als het donker of bewolkt weer is
- er is geen zonnestroom als de netspanning uitvalt
- er is een omvormer naar 230 Volt, alles draait op 230 Volt AC
- heeft een lager rendement door energieverliezen in omvormer en gebruik van adapters bij elektronische apparatuur
- is duurder doordat men meer zonnepanelen nodig heeft en de kosten van een (dure) omvormer die niet langer dan 10 jaar meegaat
- investering heeft een vanaf prijs van 3000 euro voor panelen en omvormer
- men blijft naast deze investering een elektriciteitsrekening in de bus krijgen
- men heeft altijd elektriciteit, dus ook in de winter als er niet voldoende zonneschijn is
- is high-tech en wordt meestal door een installateur geinstalleerd
Het belangrijkste verschil zit hem in het aantal cellen dat een zonnepaneel heeft.
Zonnepanelen voor off-grid en on-grid zijn aan het volgende te herkennen:
- Off-grid 12 volt systemen: 36 cellen
- Off-grid 24 volt systemen: 72 cellen
- On-grid panelen voor 230 volt: meestal 60 cellen of een ander aantal
Zo hebben zonnepanelen voor 12 volt systemen:
- 36 cellen
- max. vermogensspanning: 18 Volt
- een nullastspanning: rond de 22,5 Volt
- zijn verkrijgbaar tot vermogens tot rond de 150 Watt
Zo hebben zonnepanelen voor 24 volt systemen:
- 72 cellen
- max. vermogensspanning: 36 Volt
- een nullastspanning: tot 45 Volt
- zijn verkrijgbaar tot vermogens tot rond de 300 Watt
Zo hebben zonnepanelen voor op het dak voor omvorming naar 230 Volt wisselspanning:
- meestal 60 cellen of een ander aantal
- max. vermogensspanning: rond de 30 Volt
- een nullastspanning: rond de 37 Volt
- zijn verkrijgbaar tot vermogens tot rond de 300 Watt
De belangrijkste beslissing is om voor een off-grid of on-grid installatie te gaan. On-grid systemen worden momenteel het meest geïnstalleerd door energiemaatschappijen omdat voor een off-grid systeem grotere aanpassingen nodig zijn. Men moet namelijk andere lampen en andere stopcontacten en vaak ook andere elektronische apparatuur aanschaffen. Heeft men plannen om in de toekomst off-grid te gaan dan kan men deze investeringen beperken door nu alvast goed op te letten bij aankoop van nieuwe elektronische apparatuur zoals televisie's, computerbeeldschermen, dvd-spelers, netwerkswitches, routers, batterijopladers e.d door te kiezen voor een 12 Volt adapter zodat men later zo kan omswitchen naar een off-grid systeem. Bij een off-grid systeem hoeft men dan minder zonnepanelen en geen dure omvormer aan te schaffen en bij nieuwbouw ook geen meterkast aan te leggen.
Polykristallijne, monokristallijne en Full black
Zonnepanelen worden aangeboden in de kleuren polykristallijne, monokristallijne en Full black. Het enigste verschil zit hem in de kleur, er is dus nauwelijks verschil in energieopbrengst bij dezelfde oppervlakte. Monokristallijne heeft een iets hoger rendement zodat een monokristallijne paneel een paar centimeter kleiner kan zijn dan een polykristallijne paneel van hetzelfde wattage.
Polykristallijne zonnepanelen die blauw van kleur zijn als de zon er op schijnt zijn het goedkoopst, monokristallijne meestal iets duurder en de Full black panelen het duurst.
Serieschakeling van zonnepanelen
Monokristallijne
Zonnepanelen voor 12 en 24 Volt systemen worden doorgaans per stuk gebruikt. Zo'n paneel wordt met een PWM regelaar op een accu aangesloten.
Panelen die op het dak worden gelegd worden allemaal in serie geschakeld zodat de spanning van elk paneel bij elkaar opgeteld kan worden.
Wanneer de spanning van één paneel rond de 30 Volt is en met een open klemspanning (= nullastspanning) van 37 Volt zal men wanneer men 10 panelen aan elkaar koppelt de openklem spanning bij elkaar moeten optellen en krijgt men 370 Volt. De maximale systeem spanning van deze panelen bedraagt meestal 1000 Volt. Vervolgens wordt deze spanning met een omvormer omgezet van een gelijkspanning naar een wisselspanning van 230 Volt.
Men kan zonnepanelen van 12 en 24 Volt ook in serie schakelen. Men kan deze zonnepanelen dan niet meer met een PWM regelaar op de accu aansluiten maar moet men een MPPT regelaar gebruiken zoals de MPPT 100/50. De 100 staat voor een maximale systeemspanning van 100 Volt en de 50 voor de maximale laadstroom van 50 A. Men kan dus nu ook 250 Watt panelen zoals die door installateurs op het dak gelegd worden met een spanning van rond de 30 Volt gebruiken om in serie te schakelen. Men moet dan echter rekenen met de open klemspanning van 37 Volt en niet met de nominale spanning van 30 Volt. Men kan nu maximaal 2 panelen in serie schakelen zodat een spanning ontstaat van rond de 2 x de klemspanning van 37 Volt = 74 Volt. De totale systeemspanning is dan dus 74 Volt en deze moet onder de 100 Volt blijven die de MPPT 100/50 aan kan.
Full black
Voor een MPPT regelaar geldt: ingaande vermogen = uitgaande vermogen.
Wanneer de accu leeg is bijv. 11,5 Volt zal de MPPT regelaar de laadspanning verlagen en dit vermogen in stroom zodat bij lege accu met een hogere laadstroom geladen kan worden.
Doordat deze panelen van 250 Watt dus 2 x 250 = 500 Watt opleveren zal de MPPT regelaar bij een lege accu theoretisch een laadstroom van 500 Watt / 11,5 Volt = 43,5 Ampere opleveren. Het moet dus duidelijk zijn dat men in dit geval voor de MPPT 100/50 regelaar zal moeten kiezen om onder de maximale stroomsterkte van 50 A te blijven die deze MPPT 100/50 regelaar aan kan.
Zonnepanelen leveren al stroom zodra het licht is en behalen hun maximale vermogen als de zon schijnt.
Op een zwaar bewolkte winterdag levert één zonnepaneel toch nog genoeg stroom dat men die avond nog 6 uur lang 2 ledlampen van 12 Volt / 3 Watt kan laten branden. Dit kan alleen wanneer men een 12 volt systeem gebruikt zodat men geen energieverliezen heeft.
In de wintermaanden bij langdurige bewolking is in de praktijk dan ook een tweede stroombron zoals een windmolen nodig om de accu's toch vol te krijgen, zodat men naast de verlichting ook nog de televisie of computer kan gebruiken.
Ideale hellingshoek zonnepaneel per jaargetijde
Voor mensen die op de evenaar wonen is het makkelijk: op het midden van de dag staat de zon pal boven hun hoofd, althans op 21 maart en 21 september. Bij ons in Nederland, op ongeveer 52 graden Noorderbreedte, staat de zon 52 graden lager. Vanaf de horizon gemeten dus nog maar 90-52=38 graden hoog. Maar doordat de aardas een beetje scheef staat komt daar, hartje zomer, nog 23,5 graad bij: de zon staat dan boven de noordelijke keerkring, de Kreefts-keerkring. Dat maakt dus 38 + 23,5 = 61,5 graad.
In de winter gaat hetzelfde bedrag eraf, en blijft er niet veel over: 38 - 23,5 = 14,5 graad.
Op 21 maart en 21 september staat de zon 38 graden hoog. Dit betekent dat een zonnepaneel minimaal onder een hellingshoek van 90 - 38 = 52 graden moet staan.
Aangezien de zon dus niet hoger komt dan die 38 graden maar daarvoor en daarna wel lager staat kan zonnepaneel beter nog steiler geplaatst worden zodat deze voordat en nadat de zon zijn hoogste stand bereikt de meeste zonnestraling opvangt.
Voor zonnepanelen bij hoogzomer is dus de ideale hellingshoek: 90 - 61,5 = minimaal 29,5 graad.
Bij midwinter is de ideale hellingshoek 90 - 14,5 = minimaal 75,5 graad dus liever nog meer rechtop, want de zon komt om 12.00 uur dus niet hoger dan 14,5 graad.
De conclusie is dat wanneer men in de wintermaanden de hoogst mogelijke opbrengst wil behalen men zonnepanelen beter vertikaal aan een muur kan ophangen dan op een schuin dak aangezien de zon op de korste dag toch niet hoger komt dan 14,5 graad boven de horizon en voordat deze de hoogste stand bereikt.
Wat levert een zonnepaneel op in de maand november?
Hieronder heb ik een tabel met eigen meetgegevens gemaakt op 5 november 2017, en hebben nog 6 weken te gaan tot kortste dag, om 12.00 uur wintertijd wanneer zon op hoogste stand staat bij strakblauwe lucht gemeten met een 80Wp paneel polychristal van Victron, met maximaal op te wekken stroom van 4,44A (100%):
hellingshoek 0 graden (plat): 1,1 A (25 %)
hellingshoek 10 graden: 1,7 A (38 %)
hellingshoek 30 graden: 2,4 A (54 %)
hellingshoek 45 graden: 2,6 A (59 %)
hellingshoek 80 graden: 2,8 A (63 %)
De hellingshoek van de zon was op dat moment om 12.00 uur, 21 graden (gemeten door lengte van een schaduw te meten) en had daarmee de hoogste stand bereikt.
Kortstondig was er even een piek naar 3 A (68%).
De conclusie is dat men zonnepanelen tijdens de wintermaanden beter rechtop kan plaatsen dan onder een hoek van 30 graden dat gebruikelijk is om de hoogste opbrengst te behalen. De opbrengst in november is nog goed om alle verlichting en tv van voldoende stroom te voorzien, er van uitgaande dat men geen omvormer en adapters gebruikt.
Wat levert een zonnepaneel op in de maand december?
In december zal ik bij strakblauwe lucht opnieuw metingen gaan verrichten.
Schaduwwerking zonnepanelen
een zonnepaneel kan ook op een
kippenhok geplaatst worden
Zonnepanelen zijn opgebouwd uit cellen. Een cel levert 0,5 Volt en al deze cellen staan in serie geschakeld. Een paneel van 250 Watt met een spanning van zo'n 30 Volt voor op het dak heeft 60 cellen, 60 x 0,5 Volt is dus die 30 Volt. In de zomer kan bij zonneschijn de zonnecellen de maximale stroom van 8 A halen. Wanneer een cel in zijn geheel is afgedekt zal de stroom van het gehele paneel naar bijna 0 A kelderen, aangezien alle cellen in serie geschakeld zijn. Wanneer men meerdere panelen aan elkaar koppelt zal dus de stroom van alle panelen naar bijna 0 A kelderen als er 1 cel van een zonnepaneel in de schaduw ligt bijvoorbeeld doordat deze achter een schoorsteen of achter een boomtak ligt. Dat ene zonnepaneel dat achter die schoorsteen is gelegd had men in dit geval er dan ook beter niet bij kunnen plaatsen. Ook wanneer er over een cel vogelpoep ligt en deze vogelpoep bedekt een halve cel dan zal het totale vermogen van alle panelen tezamen halveren.
een zonnepaneel dat bedekt is met sneeuw
kan men zo eenvoudig schoonmaken
zodat men ook als er sneeuw ligt elektriciteit
heeft in huis
Moderne duurdere zonnepanelen zoals van het merk Victron Energy hebben daarom hoogwaardige omloopdiodes om het vermogensverlies dat veroorzaakt wordt door schaduw te minimaliseren. Toch kan men het ontstaan van schaduw het beste voorkomen door deze als het even kan op een plaats te leggen waar geen bomen in de buurt zijn die het zonlicht belemmeren. Zolang de zon in het oosten opkomt kan men zonnepanelen het beste plaatsen op het dakgedeelte dat op het zuiden gericht is.
Goedkope chinese zonnepanelen zullen geen omloopdiodes hebben en deze moeten dus allemaal geheel in de zon liggen willen ze net zo goed werken als de zonnepanelen die wel omloopdiodes hebben.
On-grid systemen
een zonnepaneel kan ook voor de yurt
geplaatst worden, deze moet wel vastgezet
worden zodat deze niet kan omwaaien
Momenteel worden zonnepanelen die door installateurs op de daken worden gelegd gebruikt voor het omvormen naar 230 Volt wisselspanning. De zonnepanelen op het dak worden dan als een soort energiecentrale gebruikt voor de elektriciteitsmaatschappij voor als de zon schijnt zodat de elektriciteitsmeter terugdraait en men dus geld bespaard. Wanneer het donker of het bewolkt weer is en men dus elektriciteit nodig heeft voor verlichting heeft zullen de zonnepanelen niet genoeg stroom opwekken en heeft men juist weer elektriciteit nodig van de elektriciteitsmaatschappij. Ook wanneer de stroom door een stroomstoring uitvalt leveren de zonnepanelen ook als de zon schijnt geen stroom meer omdat de omvormer gevoed wordt door de netspanning die dan dus juist uitgevallen is. Men blijft in dit geval dus afhankelijk van een aansluiting op de elektriciteitsmaatschappij. Deze systemen noemt men dan ook on-grid systemen.
Voordelen 230 Volt AC:
- Bestaande televisie, computer, lampen, koelkast kan men zo aansluiten
- Bestaande elektrische installatie kan intact gehouden worden
- Wanneer de zon schijnt en men geen verlichting nodig heeft loopt de elektriciteitsmeter terug
- Men kan door de hogere spanning hogere vermogens op de bedrading aansluiten dan bij gebruik van 12 volt
- Men kan door de hogere spanning de stroom over grotere afstanden transporteren zonder spanningsval
een zonnepaneel kan ook op een losse
standaard op een zonnige plaats buiten
het bos geplaatst worden
Nadelen 230 Volt AC:
- Energieverliezen in de omvormer tijdens omzetten van gelijkspanning naar wisselspanning
- Energieverliezen in omvorming van wisselspanning naar gelijkspanning in elektronische apparatuur
- Men heeft dus meer zonnepanelen nodig om dezelfde hoeveelheid verlichting en apparatuur van elektriciteit te voorzien
- Wisselstroom kan momenteel nog niet opgeslagen worden zoals dat met 12 en 24 Volt wel kan in accu's
- Men heeft bij bewolkt weer en 's nachts geen stroom en dus stroom nodig van elektriciteitsbedrijf
- Bij een stroomstoring heeft men ondanks dat de zon schijnt geen elektriciteit omdat omvormer uitvalt doordat deze door de netspanning gevoed wordt
- Omvormer is een kostbaar apparaat en deze elektronica heeft niet zo'n lange levensduur, dus geen 20 jaar zoals het zonnepaneel
- Men blijft afhankelijk van een aansluiting op het elektriciteitsbedrijf met bijbehorende vastrechtkosten
Deze handleiding is bedoeld voor off-grid systemen zoals de 12 en 24 volt systemen met regelaar en accu en ik zal dan ook niet verder ingaan op de on-grid 230 Volt systemen zoals die door installateurs op de daken gelegd worden.
Er worden bij kampeer- en camperwinkels de goedkopere semi-tractie accu's aangeboden, dit zijn echter geen deep-cycle accu's zoals GEL accu's. Voor in campers en op de camping zijn deze accu's prima geschikt aangezien deze in de zomer gebruikt worden en er dan zon in overvoed is en accu's niet geheel ontladen worden. Gebruikt u de accu's ook in de winter zoals in huis dan heeft u deep-cycle accu's nodig. Gewone PWM regelaars zijn bedoeld voor deepcycle accu's en schakelen pas uit bij 11,2 Volt, gebruikt u deze regelaars voor semi-tractie accu's dan zal dat de levensduur van semi-tractieaccu's verkorten.
Een zonnepaneel wordt via een regelaar aangesloten op een 12 volt accu. De regelaar zorgt ervoor dat de accu niet overladen kan worden maar ook niet te ver ontladen kan worden.
Autoaccu's
Autoaccu's hebben standaard een capaciteit van rond de 44 Ah en diesels 60 Ah. Doordat autoaccu's bedoeld zijn als startaccu en in korte tijd een hoge stroom moeten kunnen leveren hebben deze vele dunnere platen per cel. Tractieaccu's en semi-tractieaccu's die zijn bedoeld voor lagere stromen maar voor diepere ontladingen en hebben minder maar dikkere platen per cel.
Voor alle loodaccu's inclusief GEL en AGM accu's geldt de vuistregel voor de laad en ontlaadstroom dat deze maximaal 10 % van de capaciteit van de accu.
Voor auto's geld dus een maximale laadstroom van zo'n 4 A aangezien de capaciteit 44 Ah is en voor dieselaccu's vaN 60Ah dus een laadstroom van 6 A.
Bij een hogere laadstroom of ontlaadstroom zal de accu op een gegeven moment stuk gaan.
Maximaal mag continue dus ook zo'n 4 A aan een autoaccu onttrokken worden. Bij een te grote of diepe ontlading zal een accu niet meteen maar op gegeven moment eerder stuk gaan. Voor een oudere autoaccu is een volledige ontlading vaak de genadeklap.
Theoretisch kan een autoaccu van 44 Ah kan dus een maximaal 44 uur lang dus 1 A leveren, dat zijn dus 4 ledlampen van 3 Watt aangezien een ledlamp van 12V/3W = 0,25 A verbruikt. Aangezien een autoaccu maar voor 20% ontladen mag worden kunnen deze lampen maar 44 x 0,20 = 8,8 uur branden maar in de praktijk zullen de lampen korter branden, maar in ieder geval nooit langer.
Deze accu's zijn in principe ongeschikt voor cyclische toepassing maar het werkt wel even in de zomer als men niet al te veeleisend maar wanneer men in de winter een hoog rendement nodig heeft zal men vaak toch gedwongen worden om op AGM of GEL accu's over te stappen.
Zodra het gaat vriezen laten zwakkere autoaccu's het tijdens het starten afweten doordat als de temperatuur daalt de capaciteit afneemt en zodra de temperatuur weer boven nul komt wil de startmotor weer ronddraaien. Deze accu's zijn in de winter dus onbetrouwbaar en worden daarom afgedankt maar dit zijn de beste om nog een aantal jaren de verlichting in huis op te laten branden. Deze afgedankte autoaccu's zijn vaak gratis af te halen bij garagebedrijven. Vanwege de milieu-eisen willen veel garagebedrijven deze afgedankte accu's niet meer afstaan voor hergebruik. Je zult deze accu's dan ook zelf moeten gaan inzamelen zodat ze een 2e leven kunnen krijgen want deze afgedankte accu's kunnen nog jaren mee voor stationair gebruik voor de verlichting in huis.
Tractie accu's
Tractie accu's vindt men vaak in heftrucks en in kleine, elektrische machines zoals industriële schrob- en veegmachines. Bij tractie accu's is een afwijkende laadmethode vereist en zijn niet geschikt voor zonnepanelensystemen. Een semi-tractie accu heeft minder, maar wel dikkere platen per cel. Deze accu's leveren relatief gezien minder startstroom, maar kunnen wel vaker en dieper ontladen worden (200 tot 500 volledige cycli). Dit soort accu's zijn prima geschikt als boordaccu en kan in geval van nood als startaccu worden gebruikt.
GEL en AGM accu's
GEL-accu van Victron Energy
In de zonne-energie worden de GEL en AGM accu's gebruikt.
Het gebruik van zuivere materialen en loodcalciumplaten zorgt bij zowel AGM- als GEL-accu's voor een zeer lage zelfontlading, waardoor de accu's niet ontladen raken, zelfs als deze langere tijd niet worden opgeladen. Beide accureeksen worden geleverd met platte koperen aansluitingen met gaten voor M8 bouten om een zo best mogelijk contact te waarborgen en accupolen niet nodig zijn.
Een belangrijk deel van de bezwaren die aan de natte accu kleven zijn ondervangen.
De belangrijkste voordelen van AGM en GEL accu's zijn:
- geringere zelfontlading
- diepere ontlading mogelijk
- kan vaker worden ontladen
- beter geschikt voor serie- en parallelschakeling
- onderhoudsvrij en gesloten bouwwijze
- geen ventilatie noodzakelijk bij juiste lading
AGM-accu
De letters AGM staan voor Absorption Glass Mat en is ook een onderhoudsvrije accu. Het elektrolyt (water en zwavelzuur) is opgenomen in een glasfiber mat met een hele fijne structuur.
De AGM-reeks is door de zeer lage interne weerstand uitermate geschikt voor toepassingen met een hoge stroomafgifte, zoals omvormers, boegschroeven, lieren en startmotoren. De GEL-accumodellen bieden de beste duurzaamheid bij diepontlading en een in het geheel langere levensduur.
- AGM accu's zijn geschikt voor omvormers naar 230V AC.
- Maximale ontlading 50% (11,8V).
- VRLA AGM-accu: levensduur 7-10 jaar
GEL-accu
Hier is de elektrolyt als gel geïmmobiliseerd. In vergelijking met AGM accu's hebben Gel accu's over het algemeen een langere
levensduur, zowel bij ‘float’ en ‘cycling’ gebruik. De GEL accu is dus het meest geschikt voor gebruik in huis waarbij men geen kortstondige hoge stromen nodig heeft.
- GEL accu's zijn alleen geschikt voor gelijkstroom.
- Maximale ontlading 80% (11,2V).
- VRLA GEL-accu: levensduur 12 jaar
- VRLA GEL 2 volt-celaccu: levensduur 20 jaar
AGM of GEL ?
De keuze tussen AGM of GEL wordt bepaald voor de toepassing waar u deze voor wilt gebruiken:
Wilt u de accu enkel gebruiken op zonne-energie en hier verlichting en apparatuur op gelijkstroom op draaien, dan is de GEL accu het meest geschikt, u profiteert dan van de diepere ontlading tot 80% (11,2 V) die bij GEL accu's mogelijk zijn en van de langere levensduur.
Wilt u alles in huis op 230 Volt via een omvormer draaien dan zijn de AGM accu's noodzakelijk om de wisselstroom van 50Hz te kunnen leveren.
Zelfontlading AGM en GEL accu's
Door het gebruik van loodcalcium roosters en zeer zuivere materialen kunnen AGM en GEL accu's lange periodes zonder laden moeiteloos aan. De zelfontlading is minder dan 2% per maand bij een temperatuur van 20°C. Deze ontlaadsnelheid verdubbeld bij iedere temperatuur verhoging van 10°C. AGM en GEL accu's kunnen zodoende tot een jaar lang bewaard worden zonder dat zij opnieuw geladen hoeven te worden; mits dit bij een relatief lage temperatuur gebeurt.
Het effect van temperatuur op de levensduur
Een hoge temperatuur heeft een zeer negatief effect op de levensduur. Zet een accu dan ook niet in de zon of in een warme omgeving zoals in tent, een yurt of ger want zodra de zon schijnt kan de temperatuur snel oplopen. Uw telefoon of tablet zal doorgaans vermelden dat deze oververhit is wanneer u deze in een tent laat liggen. Zet de accu dan ook niet op zolder maar in een koele omgeving zoals in de kruipruimte om de levensduur van de accu's maximaal te maken.
Een hoge temperatuur heeft een zeer negatief effect op de levensduur.
- AGM accu's: 7-10 jaar bij 20 °C, 4 jaar bij 30 °C en 2 jaar bij 40 °C
- GEL accu's: 12 jaar bij 20 °C, 6 jaar bij 30 °C en 3 jaar bij 40 °C
Een lage temperatuur rond het vriespunt is weer fataal voor lithium accu's. Tijdens het laden rond het vriespunt kan de lithium accu onherstelbaar beschadigen.
Spanningsniveau's
In de zonne-energie worden zowel de AGM als GEL accu's gebruikt, welke tot verschillende spanningsniveau's ontladen kunnen worden:
- GEL accu's 11,2 Volt (80%)
- AGM accu's 11,8 Volt (50%)
Bij gebruik GEL accu's kunt u dus een groter deel van de capaciteit benutten. PWM en MPPT regelaars staan standaard ingesteld op 11,2 Volt. Gebruikt u een AGM accu dan zult de regelaar in moeten stellen op 11,8 Volt aangezien een diepere ontlading de levensduur van de AGM accu zal verkorten.
Autoaccu's zijn niet geschikt voor cyclisch gebruik en mogen maar tot 20% ontladen worden.
In de wintermaanden, vooral in de maand december, wanneer er te weinig zonuren zijn dan kunnen de accu's lange tijd in ontladen toestand blijven staan. Een accu die langere tijd leeg staat is zeer slecht voor de levensduur van de accu en kan dan ook herstelbaar beschadigen. Om de accu te beschermen kunt u het bestet de accu in deze periode via een lader aan de netspanning hangen als deze aanwezig is.
Lithium accu's
Momenteel worden naast de AGM en GEL accu's de lithium acu's toegepast. De lithium accu's hebben voordelen t.o.v. de AGM en GEL accu's waardoor de meeste leveranciers de lithium accu's adviseren, al is het alleen al om de hogere verkoopprijs.
De voordelen van lithium accu's zijn:
- kunnen tot 2000 cycli opgeladen tegenover 1000x bij GEL en AGM accu's
- hebben een hoger rendement van 98% bij opladen tegenover 70% bij GEL en AGM accu's
- hebben een veel lager gewicht wat ze geschikt maken voor mobiel gebruik
Lithium acu's hebben echter ook nadelen:
- de veel hogere prijs, zijn tot 4 x duurder dan AGM en GEL accu's
- brandgevaar, bij verkeerd opladen en overladen vliegen lithium accu's in brand
- explosiegevaar: lithium accu's kunnen niet met water geblust worden
- mogen niet opgeladen worden bij vorst, dan zal de accu defect raken
Het is aan u de keuze, voor mij echter de reden om voorlopig nog op GEL accu's te blijven draaien totdat de zoutwateraccu wat betaalbaarder wordt.
Beeldbuis televisie van het merk
National TR-525ES verbruikte op 12 Volt
minder dan op 220 Volt
Al vanaf de zwart-wit beeldbuis televisie waren al deze merken toen ook wel in 12 Volt DC uitvoering te krijgen voor onderweg.
Men kon deze draagbare beeldbuistelevisie's meestal op 2 spanningen aansluiten, 220 Volt wisselspanning of 12 Volt gelijkspanning.
Het wattage was sterk afhankelijk van op welke spanning deze werd aangesloten, op 12 Volt DC waren deze vaak minder dan de helft van het stroomverbruik dan bij 220 Volt. Dit wordt veroorzaakt door de energieverliezen in de transformator die deze 230 Volt wisselspanning omzet in 12 Volt, de transformatoren van toen hadden een rendement van zo'n 50 % wat het verschillende wattage tussen 12 Volt DC en 230 Volt AC verklaard. U kunt dus al zo'n 50% op uw energierekening besparen door deze beeldbuistelevisie's op 12 Volt aan te sluiten in plaats van 230 Volt.
Een fotogalerij van beeldbuistelevisie's op 12 Volt is hier te zien.
Deze beeldbuistelevisie's zijn momenteel nog alleen in kringloopwinkels te vinden of in het televisie-museum.
Het is zeer energie-onzuinig om de televisie met 12 Volt adapter via een omvormer naar 230 Volt op een 12 Volt systeem aan te sluiten. Verwijder de adapter en sluit de televisie direct met een snoertje aan op uw 12 Volt systeem om onnodige energieverliezen te voorkomen. Wanneer een 12 Volt televisie standby staat kan men tot 98% energie besparen wanneer de televisie op 12 Volt is aangesloten in plaats van op 230 Volt.
Een led-televisie 22" (56 cm) van Philips
op 12 Volt
Moderne LED-televisie's zijn ook op 12 Volt te krijgen en beginnen bij een wattage van 15 Watt (19", diagonaal 48 cm).
Deze televisie's hebben echter geen aparte DC-aansluiting als voorheen maar een losse netspanningsadapter met een uitgangsspanning van 12 Volt. In de specificaties staat momenteel niet meer apart genoemd dat de led-televisie een 12 Volt aansluiting heeft maar enkel dat deze op de netspannings aangesloten moet worden. Een enkele keer wordt in de specificaties vermeld dat de televisie een externe voeding heeft waarmee dan een netspanningsadapter wordt bedoeld maar het voltage wordt daar dan niet bij vermeld.
Wanneer men op 12 Volt in huis wil draaien is het belangrijk het wattage van alle elektronische apparatuur tot een minimum te beperken, dus kan men het beste op LED-televisie's overstappen die een veel lager wattage hebben.
15 watt, beeldschermdiagonaal 19" (48 cm)
22 Watt, beeldschermdiagonaal 22" (56 cm)
36 Watt, beeldschermdiagonaal 24" (61 cm)
Een led-televisie 24" (61 cm) van
Salora met 12 Volt aansluiting
met ingebouwde DVD-speler
Televisie's zijn ook te krijgen met ingebouwde DVD-speler met een wattage vanaf 36 Watt, beeldschermdiagonaal 24" (61 cm). Al deze 12 volt led-televisie's zijn ook in deze winkel te vinden. Zo staan er bij de BCC diverse 12 volt modellen naast elkaar. Ook de dvd-spelers van Sony met 12 Volt adapter zijn hier te vinden.
De led-televisie's van het merk Salora hebben naast een netspanningsnoer ook een 12 Volt DC aansluiting, in teenstelling tot overige merken die alleen een 12 Volt DC aansluiting hebben met adapter. Bij gebruik op 12 Volt DC echter geeft deze een slecht beeld waaruit blijkt dat het niet gebruikelijk is deze op 12 Volt te gebruiken.
De 12 volt aansluiting
met 5,5 DC chassideel
van de led-televisie
Men moet wel zelf goed opletten of er 12 Volt op de adapter staat want er zijn ook televisie's waar 14 Volt op de adapter staat. Of een televisie een adapter van 12 Volt heeft of direct op netspanning werkt is meestal niet in de specificaties terug te vinden dus men zal achter de televisie's moeten kijken of ze wel of geen adapter hebben en welke spanning die adapter heeft.
Interactieve tv
Wanneer men een interacieve tv-ontvanger via een scart kabel aansluit op een tv ontstaat er een aardlus en dit is hoorbaar als een irritant brommend geluid. De simpelste oplossing is 2 verschillende accu's te gebruiken zodat beide apparaten niet door de min-pool met elkaar zijn verbonden.
het interactieve tv kastje op 12 volt zoals dat
wordt meegeleverd bij een abonnement
Interactieve tv werkt momenteel ook al op 12 Volt DC dus deze kan rechtstreeks op een 12 Volt net aangesloten worden. Men kan dus gewoon de bijgeleverde adapter ervan af knippen, maar u kunt deze ook met een los verlengkabeltje met aan beide kanten een 5,5 mm dc-plug aansluiten op een 12 Volt stopcontact.
12 volt aansluiting interactieve tv
Op de achterkant van het interactieve tv kastje is het 5,5 mm DC-chassiscontact te vinden waar men de 12 Volt DC plug op kan aansluiten die men vervolgens in het 12 volt stopcontact kan stoppen.
DVD spelers
de 12 volt blue-ray spelers van Sony
Ook DVD spelers hebben een 12 Volt aansluiting, het zijn echter wel blue-ray spelers, er kunnen dus ook gewone dvd's in afgespeeld worden. Deze DVD spelers hebben een HDMI aansluiting om op de led-televisie aangesloten te worden. Hebben een wattage vanaf 9 Watt. De duurdere versie's hebben ook een 3D weergave.
12 volt aansluiting van blue-ray speler van Sony
Jammer is wel dat de aansluiting van de Sony-dvdspelers 5,00 mm (6 Volt) is in plaats van 5,5 x 2,5 mm (12 Volt). Hieruit blijkt wel dat fabrikanten de standaard afmetingen voor dc-pluggen door elkaar gebruiken en dat Sony een dc-chassis contact gebruikt van 5,00 x 3,50 x 0,80 mm die voor 6 Volt bedoeld is.
Sateliet ontvangers
Hornet digital satelite receiver M7 Sat
van Canal Digital
De portable digitale sateliet ontvanger van Hornet heeft zowel een 12 en 24 Volt aansluiting. Deze sateliet ontvanger kunt u op de schotel aansluiten zodat u geen aansluiting op de kabel nodig heeft voor het ontvangen van tv-programma's.
Radio's
Stereo cd speler, cassettedeck van Aiwa
met 12 volt aansluiting
Niet alleen autoradio's maar ook stereotorens met radio, cd-speler en cassettedeck zijn op 12 volt te krijgen. Deze zijn inmiddels ook bij kringloopwinkels of 2e hands op internet te krijgen. Deze Aiwa heeft naast een netspanningsnoer ook een 12 volt aansluiting voor een 12 Volt DC plug. Het merk Aiwa bestaat inmiddels niet meer en is overgenomen door Sony en hebben naast een 230 Volt AC geen 12 Volt DC aansluiting meer.
Het maakt voor het geluid niets uit of deze nu op 230 Volt of op 12 Volt werkt, de 230 Volt wordt in de stereotoren met een transformator en gelijkrichter anders ook omgezet naar 12 Volt DC aangezien electronica nu eenmaal op gelijkspanning werkt.
Naast een netspanningsnoer heeft deze
Aiwa ook een aansluiting voor een
12 Volt DC plug.
De DC-plug aansluiting van deze aiwa is net als de Sony DVD-spelers een 5 mm chassisdeel in plaats van 5,5 mm chassisdeel die voor 12 Volt bedoeld is. Dit betekent dat de DC-plug van 5,5 x 2,5 mm vervangen moet worden door een 5,00 x 3,50 x 0,80 mm zodat de DC-plug in deze Aiwa past.
De transformator in de radio kan men
er eenvoudig tussenuit knippen
In radio's met 230 Volt netspanningssnoer is meestal een ingebouwde transformator aanwezig die van de 230 Volt wisselspanning een 10 tot 12 Volt wisselspanning maakt. Men kan deze draden van de secundaire spoel die naar de gelijkrichter op de printplaat gaat eenvoudig doorknippen en rechtstreeks op 12 Volt gelijkspanning aansluiten. Vanwege de nog aanwezige gelijkrichter zal het niet uitmaken hoe u de polariteit van de 12 Volt aansluiting maakt. Men kan het netspanningssnoer nu verwijderen en er een losse chassisdeel achterop maken of er een tweelingsnoertje met 12 Volt DC plug aan vastmaken en de radio zal voortaan op 12 Volt gelijkspanning werken. Het voordeel is dat men vanwege de transformator in de radio geen energieverliezen meer zal hebben over de omzetting van 230 Volt wisselspanning naar 12 Volt gelijkspanning.
Batterijhouder met 8 batterijen waar
2 draadjes in gesoldeerd zijn aan een
12 Volt DC-plug.
Veel apparaten zoals draagbare radio compact disk recorders hebben naast een netspanningssnoer ook een batterijhouder voor batterijen. Als men apparaten kiest waar 8 batterijen in moeten, dan werken deze apparaten op 12 Volt, want 8 x 1,5 Volt = 12 Volt. Men kan in plaats van batterijen een DC chassis-deel in het klepje van de batterijhouder boren en deze met 2 draadjes aansluiten op de plus en de min pool van de batterijhouder. Nu kan men met een kabeltje het betreffende apparaat niet alleen op de netspanning maar ook op het 12 Volt net aansluiten.
Moderne desktop computers zien er zo uit
en hebben een 19 of 12V DC aansluiting
De moderne desktop computers zijn vierkant en hebben een meestal een 19 Volt DC aansluiting maar soms ook een 12 Volt DC aansluiting. Doordat het vermogen aanzienlijk minder is dan de huidige desktop computer kasten en deze nu ook een DC aansluiting hebben zijn deze goed op 12 Volt DC te gebruiken. Thin Clients hebben meestal een 12 Volt DC aansluiting maar hebben geen operating server en kunnen alleen in combinatie met een server gebruikt worden. De oudere desktop computer kasten hebben nog een 230 Volt AC aansluiting en een hoog vermogen waardoor het niet zo goed mogelijk deze op 1 zonnepaneel te gebruiken.
Led-televisie's hebben een VGA-aansluiting
zodat deze ook als computerbeeldscherm
gebruikt kunnen worden
De moderne led-televisie's hebben tevens een VGA-aansluiting zodat ze ook als beeldscherm voor de computer te gebruiken zijn. Ook hebben ze een ingebouwde sateliet ontvanger zodat een speciaal kastje om de satelietontvanger op aan te sluiten overbodig maakt zodat hiermee zo weer op energie bespaard kan worden.
Laptops
TRUST UltraSlim 70W Notebook-adapter 12V
om uw laptop op 12 Volt aan te sluiten
Laptops hebben weliswaar een netspanningsadapter van meestal 19 Volt DC, soms 19,5 en ook 20 Volt DC en deze kan met een DC-DC converter op 12 Volt DC aansluiting.
De TRUST UltraSlim 70W Notebook-adapter 12V is een compacte adapter en is geschikt voor een groot aantal notebooks met een vermogen tot 70W. Hij wordt geleverd met plugs voor Acer, Asus, Compaq, Dell, Fujitsu, HP, IBM, Lenovo, Packard Bell, Samsung, Sony en Toshiba laptops en stelt u in staat om uw notebook in de auto op te laden. Daarnaast heeft hij nog een USB-aansluiting in de adapter zitten om een iPad Mini of een smartphone op te laden.
Beeldschermen
Ledmonitors zoals de LG LED Flatron E1940s
en LG Flatron E2240S-PN op 12V DC hebben
een vermogen van minder dan 20W
Moderne ledmonitors hebben een vermogen van minder dan 20W. De meeste ledmonitors die in de winkel staan zijn 19 Volt DC maar er zijn er ook genoeg te vinden op 12 Volt DC.
Beeldschermen met externe voeding van 12 Volt zijn al lange tijd bij kringloopwinkels te vinden. Men kan deze beeldschermen direct op 12 Volt aansluiten en heeft men de bijgeleverde adapter dus niet meer nodig. Het nadeel is echter dat het meestal om TFT LCD monitors gaat en de 17" (43,2 cm) monitor heeft een wattage van 45 Watt (3,5 A), zo'n 3 keer meer vermogen dan de 12 Volt led-beeldschermen die momenteel in de winkel te koop zijn.
Printers
Deskjet printers met 18 volt adapter zoals
deze bij kringloopwinkels te vinden zijn
De bekende oude deskjet printers van Hewlett Packard met externe voeding van 18 volt zijn eenvoudig op 12 volt aan te sluiten met behulp van een omvormer van 12 naar 18 Volt. Een bijkomend voordeel is dat de inktcartriges van deze oude HP deskjest printers veel groter zijn, zo'n 44 ml dan de modere printers en kan men met een zwarte inktcartridge wel 833 pagina's printen. Moderne All-in-One printers hebben meestal maar een inktcartridge van zo'n 15 ml zodat men maar 300 pagina's met zo'n moderne printer kan printen. Deze moderne printers van HP hebben allemaal een interne adapter die zowel een spanning van 16 en 32 Volt maakt of van 12 en 30 Volt of van 15 naar 30 Volt.
DC-DC converters
DC-DC boost converters voor het maken
van de juiste DC spanning
Met de DC-DC converters kan men spanningen in de range van 1 tot 35 Volt verhogen of verlagen in de range van 1 tot 35 Volt. De uitgangsspanning van de DC-DC converter is met een instelpotentiometer naar boven of beneden te begrenzen zodat deze is af te regelen op maximaal van bijvoorbeeld 18 Volt die nodig is bij gangbare deskjet printers. Voor wie geen verstand heeft hoe men een dc-dc converter kan afregelen op de juiste uitgangsspanning zijn er ook kant-en-klare dc-dc converters te koop in een doosje zodat men de printer zo kan aansluiten zonder dat men de dc-dc converter hoeft af te regelen.
DC-DC converter voor HP desjet printer
met externe adapter van 18 volt
De omvormer van 12 naar 18 Volt is speciaal ontwikkeld voor het aansluiten van de bestaande gangbare 18 Volt HP deskjet printers met externe voeding. Zo is het niet nodig de veel duurdere mobiele 12 Volt printers die momenteel op de markt zijn te kopen. Deze oudere hp-deskjet printers zijn erg populair omdat de inktcartridges vrij groot zijn en een hervulling van deze inktcartridges kost zo'n 10 euro. De volgende deskjet printers zijn geschikt, oudere deskjet printers hebben echter geen USB-aansluiting:
HP deskjet printer met inktcartrige nr 45:
710, 712, 720, 722, 750c, 755c, 815c, 820c, 830c, 832, 850c, 855c, 870c, 880c, 890c, 895c, 930c, 932c, 925c, 950c, 952c, 959c, 960c, 970c, 980c, 990c, 995c, 1000, 1100c, 1120c, 1125c, 1180c, 1280c, 1600c, 6122, 6127.
HP deskjet printer met inktcartrige nr 15:
810c, 812c, 816c, 817c, 825c, 840c, 841c, 842c, 843c, 845c, 916c, 920c, 940c, 3810, 3816, 3820, 3822.
Scanners
Moderne canon scanner met USB aansluiting
Scanners van canon zijn tegenwoordig te koop met USB aansluiting, en voor de voeding wordt ook de USB gebruikt aangezien een scanner maar een vermogen van 2,5 Watt nodig heeft. Deze moderne scanners die op een USB aansluiting van de computer aangesloten kunnen worden werken dus op 5 Volt en hebben geen externe adapter.
ADSL-modem
De Experia Box V9 zoals KPN die levert
bij een abonnement heeft een 12 volt
aansluiting
De ADSL-modem zoals de Experia Box V9 (ZTE ZXHN H368N) die KPN levert bij een abonnement op televisie, telefoon en internet werkt op 12 Volt zodat u geen aanpassingen hoeft te maken. U hoeft enkel de dc-plug direct op het 12-Volt stopcontact aan te sluiten.
Netwerkswitch
de netwerkswitch 5-port10/100/1000M G5605 v4
van Netgear met 12 Volt aansluiting
De switch van bijvoorbeeld de 5-port10/100/1000M G5605 v4 het merk Netgear voor het aansluiten van uw interactieve tv, telefoon en internet werkt op 12 Volt zodat u geen aanpassingen hoeft te maken. U hoeft enkel de dc-plug direct op het 12-Volt stopcontact aan te sluiten.
Glasvezel
glasvezel van kpn werkt ook op 12 volt
Glasvezel van NT zoals die door KPN wordt geïnstalleerd werkt ook op 12 volt. U hoeft enkel de dc-plug direct op het 12-volt stopcontact aan te sluiten. Aangezien al deze apparatuur op 12 volt werkt moet u dus wel veel 12 volt dc stopcontacten bij elkaar hebben om al deze apparaten op aan te kunnen sluiten.
Naar schatting is 3% van de mensen in onze samenleving overgevoelig voor elektromagnetische velden (EM-velden). Dat zijn in Nederland zo'n 500.000 mensen.
Deze elektromagnetische velden worden veroorzaakt door transformatoren, schakelende voedingen en stralingszenders. Aan zendmasten kunt u zelf niet zo veel doen
behalve gaan wonen op plaatsen waar weinig zendmasten staan zoals in natuurgebieden als de Veluwe.
Alle andere stralingsbronnen in huis zoals transformatoren, adapters, schakelende voedingen, wifi routers kunt u eenvoudig omzeilen door deze niet te gebruiken door
over te stappen op gelijkstroom i.pv. netspanning en bekabeling i.p.v. draadloos.
Alle elektronische apparatuur in huis werkt al op gelijkstroom en de kans is groot dat de helft van al uw apparatuur al een 12 V DC aansluiting heeft i.p.v. een
netspanningsnoer. U kunt in dat geval eenvoudig de adapter met ingebouwde transformator verwijderen. Heeft uw elektronische apparaat echter alleen een netspanningsnoer
dan kunt dat apparaat vervangen door ander apparaat dat wel op gelijkspanning is aan te sluiten zodat er geen transformator meer in dit apparaat aanwezig is.
Wat zijn de meest verstorende apparaten en installaties binnenshuis ?
- Draadloze (DECT) telefoons, GSM handset, WiFi
- Alle moderne elektronica met schakelende voeding zoals TV, video, DVD, PC, monitor
- Alle apparaten die velden uitzenden van digitale pulsen, zoals PC muis, monitor, randapparatuur en verbindende snoeren of draadloze communicatie, datalijnen, ADSL
modem, TV satellietschotel modulator, regelbare CV thermostaat, rook- en bewegingsmelders, intercom systemen
- Alles waar transformatoren in of bij zitten: transistor radio, recorder, wekkerradio, telefoonversterker, laadapparaten klein (GSM) of groot (tractiebatterijen).
- Zeer schadelijk : hoge-capaciteit halogeen-transformatoren in plafonds etc.
- Dimmers voor gloeilamp- of halogeenverlichting, TL buizen
- Elektromotoren in huis- tuin- en keukenapparatuur, ventilatoren, regelmotoren voor bed- of stoelstand, traplift
- Diversen: elektronische vliegenmeppers, digitale zakcomputers, foto, film- en videosystemen, laptops
Wanneer een apparaat
een dc-plug aansluiting
heeft werkt deze op
gelijkstroom
Transformatoren en adapters
Al deze apparaten werken op gelijkstroom, terwijl ze aangesloten worden op een wisselsspanningsnet van 230 Volt waardoor er transformatoren of adapters nodig zijn om deze spanning van 230 Volt wisselspanning om te zetten in een lage wisselspanning en vervolgens gelijk te richten tot een bruikbare gelijkspanning. Er gaat niet alleen veel energie verloren tijdens deze omzetting waar deze website grotendeels over gaat, er komt ook elektromagnetische straling vrij die eigenlijk dus helemaal niet nodig is wanneer al deze apparatuur direct zonder tussenkomt van een transformator of adapter op gelijkstroom wordt aangesloten zoals bijvoorbeeld op een accu die wordt opgeladen met een zonnepaneel. Alle elektronische apparatuur van televisie, monitot tot desktop-computer is momenteel te koop met 12 Volt adaper zodat u deze direct op gelijkspanning kunt aansluiten zodat er geen adapter meer nodig is en ook geen transformator meer aanwezig is in deze apparatuur. Transformatoren in halogeenspots kunt u eenvoudig verwijderen en deze direct op gelijkspanning aansluiten, de halogeen of ledlampen zijn al 12V zodat u geen andere armatuur of lampen hoeft te gebruiken. Sterker nog: Deze 12 Volt halogeenverlichting is ideaal om te gebruiken wanneer u alles in huis direct op gelijkspanning wilt aansluiten zodat u geen netspanning meer wilt gebruiken.
Schakelende voedingen
Schakelende omvormers zijn ook aanwezig als elektronisch voorschakelapparaat in de tl-armaturen in treinen, en in lcd-monitoren, en in netgevoede elektronische
voorschakelapparaten. Bij de eerste twee genoemde toepassingen is de voedingsspanning gelijkspanning, die in treinen en lcd-monitoren aanwezig is, zodat geen
gelijkrichter en afvlakcondensator nodig is. Deze omvormers zetten de gelijkspanning aan de ingang of
op de afvlakcondensator bij wisselspanning gevoede voorschakelapparaten om in een hoogfrequent wisselspanning tussen 20 en 100 kHz.
Deze hoge frequentie is verantwoordelijk voor een elektromagnetisch veld die dus gemakelijk is te voorkomen door apparaten direct op gelijkspanning aan te sluiten
zodat er geen schakelende voeding meer nodig is om de netspanning om te zeten in een bruikbare gelijkspanning.
Meer informatie over schakelende voedingen is te vinden op: wikipedia
Draadloos of bekabeld?
Momenteel kennen we veel draadloze apparatuur in huis die voorheen bekabeld was met een coax of netwerkkabel zoals WIFI en de draadloze Verbindingsset. Bekabeld is niet alleen goedkoper, het verbruikt ook in het geheel geen stroom in tegenstelling tot draadloze apparatuur, het zendt ook geen straling uit. Draadloze systemen bieden de vrijheid om overal een laptop, tablet of smartphone te gebruiken en voor veel mensen daat dit voor gemak. Draadloze verbindingset worden voor het gemak weer gebruikt door installateurs zodat ze geen gaten door kabel en plafond te boren. Maar u zou ook zelf een gaatje in de vloer of plafond kunnen boren en de draadloze verbindingsset kunnen vervangen door een coax of netwerkkabel. Een bijkomend voordeel is dat u geen stroom meer nodig heeft.
Filament en COB ledlampen geven een
zeer warm licht vanaf 2800K
Koel wit of blauw licht
Er zijn nog veel meer mensen die gevoelig zijn voor koel wit licht met een blauwe tint. Koel wit licht levert meer lumen aan licht op dan geel licht dat meer energie nodig heeft voor dezelfde hoeveelheid licht. Er zijn echter ook Filament en COB ledlampen vanaf 2800K op de markt die een zeer warm licht geven dat net zo geel is dat als dat van een gloeilamp. Ook zijn er ledstrips en ledlampen op de markt in de kleur amber waar vleermuizen geen last van hebben, de Batlamp. Waarschijnlijk is ledverlichting in de kleur amber ook een oplossing voor mensen die overgevoelig zijn voor wit licht.
Meer informatie over overgevoeligheid voor elektrosmog is te vinden bij Stichting EHS: www.stichtingehs.nl
Mijn verbruik is zoveel kWh per jaar, hoeveel zonnepanelen heb ik nodig ?
Momenteel worden er zoveel mogelijk zonnepanelen op een dak geplaatst zodat men zoveel mogelijk KWh opwekt. Bij het gebruik van 12 Volt wordt juist zoveel mogelijk op het energieverbruik bespaard zodat men een minimaal aantal zonnepanelen nodig heeft. Doordat u minder energie hoeft op te wekken is het gebruik van 12 Volt niet alleen goedkoper, u kunt ook veel meer op de elektricteitskosten besparen, maar ook geheel offgrid gaan wordt nu bereikbaar.
Kan ik zonnepanelen op 230 Volt gebruiken ?
Er bestaan geen zonnepanelen die 230 Volt wisselspanning opwekken. Zonnepanelen wekken een spanning op in de range van 18 tot 36 Volt, dit is een gelijkspanning. Deze zijn geschikt om accu's op te laden of met een omvormer er 230 Volt wisselspanning van te maken. U kunt dus niet rechtstreeks 230 Volt wisselspanning uit zonnepanelen halen.
Wat is het voordeel van het gebruik van 12 Volt ?
Het gebruik van 12 Volt is alleen zinvol wanneer er elektriciteit wordt opgewekt met zonnepanelen, deze wekken een gelijkstroom op en veel elektronische apparatuur maar ook ledverlichting werkt op gelijkstroom waardoor er veel energie bespaard kan worden.
Deze energiebesparing ligt per apparaat rond een factor 3x tot 40x wanneer u apparatuur standby gebruikt. wanneer er meer apparaten tegelijk aanstaan wordt deze energiebesparing wat minder omdat de omvormer waarmee vergeleken bij een hoger verbruik rendabeler wordt maar bij alleen een standby verbruik juist erg onrendabel is.
Een ander voordeel is dat u nu ook offgrid bent en nu niet meer getroffen kan worden wanneer er een storing in het elektriciteitsnet is.
Ik wil ook 12 Volt apparatuur gebruiken en een transformator plaatsen op het elektriciteitsnet ?
Het gebruik van transformator om apparatuur direct op 12 Volt te gaan gebruiken is niet zinvol omdat je dan nog altijd dat energieverlies houdt in de transformator. Het gebruik van 12 Volt is alleen zinvol wanneer je dit op een 12 Volt accu aansluit die rechtstreeks kan worden opgeladen met een duurzame energiebron.
Moet ik al mijn apparatuur door 12 Volt apparatuur vervangen ?
Nee, dit is niet noodzakelijk omdat een groot deel van uw apparatuur al op 12 Volt blijkt te werken zonder dat u het wist, u hoeft enkel de adapter te verwijderen en de apparatuur direct op 12 Volt aan te sluiten.
Is de aanschaf van 12 Volt apparatuur duurder dan 230 Volt apparatuur ?
Nee, wanneer u apparatuur koopt met 12 Volt adapter dan kunt u die zowel op 230 Volt als 12 Volt gebruiken. Er is dan dus geen prijsverschil. Momenteel is alle elektronische apparatuur ook met 12 Volt adapter te koop. Wanneer u dus een apparaat op 9 of 15 Volt adapter ziet koop deze dan niet want bij een ander merk is het ook met 12 Volt adapter verkrijgbaar.
U hoeft dus niet speciaal apparatuur met een sigaretteaanstekercontact aan te schaffen die alleen geschikt is voor gebruik in de auto.
Mijn laptop heeft een netspanningsstekker, die kan ik toch niet op 12 Volt aansluiten ?
Een laptop heeft net als veel andere apparatuur een DC-plug aansluiting op gelijkspanning die is verbonden met een netspanningsadapter. De laptop werkt meestal op een lithium accu van 10,8 Volt DC waardoor deze geladen moet worden met 19V DC, soms ook op 19,5 of 20V DC. Deze kan via een dc-dc converter op 12 Volt aangesloten worden zodat u geen netspanning meer nodig hebt en men zo veel energie kan besparen.
En mijn wasmachine ?
Wasmachines op 12 Volt voor op de camping bestaan, maar die zijn alleen voor kleine wasjes en je moet ze vullen met heet water. Ook bestaan er wasmachines op 24 Volt waarmee u al een grotere was kunt draaien. Hoewel de wasmachine het grootste apparaat is, is het niet de grootste stroomverbruiker. De grootste stroomverbruikers zijn namelijk uw apparatuur die 24 uur per dag standby staan zoals adsl-modem en interactieve tv-ontvanger. Zie ook standbyverbruik.
Heb ik dikkere kabels nodig wanneer ik 12 Volt gebruik ?
Ja, maar het hoeft niet zo extreem dik als dat vroeger gebruikelijk was omdat het wattage van elektronische apparatuur en verlichting zo drastisch naar beneden is gegaan zoals met ledverlichting en de ledtelevisie.
Wilt u een tv van 12V/22 Watt op 10 meter afstand gebruiken dan zijn kabels van 4mm2 voldoende, dan kan u er ook nog een laptop bij aansluiten zonder dat het beeld van tv wegvalt door de spanningsval. Gebruikt u in dit geval echter 2,5 mm2 kabels, dan zal de tv het wel doen, maar bij aansluiten laptop zal beeld wegvallen. Ook doet door de spanningsval de ADSL modem het bijvoorbeeld niet meer goed.
Voor verlichting kan eventueel wel 2,5 mm2 kabels gebruikt worden omdat bij gebruik ledverlichting het stroomverbruik een factor 10x verminder is in vergelijk met gloeilampen, maar doordat het nu 12 Volt is weer 20 x zo hoog (230V / 12V = factor 19,16), waardoor de praktische stroomsterkte uiteindelijk 2x hoger is dan bij gebruik gloeilampen op 230 Volt. Voor zwaardere elektrische apparatuur zoals heetwaterkokers, stofzuigers, elektrisch gereedschap en wasmachines loopt de stroomsterkte bij 24 Volt al op richting 16 tot 20A en is 12 Volt niet praktisch want dan worden kabels extreem dik. Bij 24 Volt zou u 6mm2 kabels kunnen gebruiken maar afstanden moeten dan wel beperkt blijven.
Ik de vloerverwarming ook op 12 Volt leverbaar ?
Het gebruik van 12 Volt is alleen zinvol voor apparatuur dat al geleverd wordt met 12 Volt adapter waardoor men een grote energiebesparing kan behalen door deze adapter te verwijderen. Verwarming van water, cv of vloer is niet zinvol omdat men met 12 Volt geen hoge vermogens kan bereiken. Bij hogere vermogens wordt 24 of 48 Volt gebruikt. Wanneer men vloerverwarming wil zijn er tal van andere oplossingen om deze verwarmen maar dat kan men in Nederland beter niet met zonne-energie doen. In Noorwegen wordt 100% van de elektriciteit opgewekt met waterkracht en heeft men een overvloed aan energie dus daar is vloerverwarming op duurzame energie wel mogelijk en kookt iedereen ook stroom opgewekt met waterkracht.
Zijn er installateurs die een 12 Volt systeem kunnen aanleggen ?
Nee, er zijn momenteel geen installateurs die uw elektrische installatie kunnen aanpassen naar 12 Volt. De woningen die voorzien zijn van een 12 Volt installatie zoals op de volkstuinparken zijn aangelegd door doe het zelvers. De reden is dat een 12 Volt installatie erg eenvoudig is, vandaar dat iedereen dit zelf doet. Bovendien kunnen installateurs er maar weinig aan verdienen omdat je maar één zonnepaneel nodig hebt. Bovendien heb je geen dure omvormer nodig waardoor het voor installateurs commercieel niet zo heel interessant is om 12 Volt systemen aan te leggen.
Wordt 12 Volt gelijkstroom al gebruikt in huis ?
In ieder huis is tegenwoordig wel 12 Volt apparatuur te vinden zoals de ADSL-modem, interactieve tv-ontvanger, router enz dus waarschijnlijk gebruikt u zelf al 12 Volt zonder dat u weet.
Maar 12 Volt wordt vooral in afgelegen gebieden gebruikt waar geen netspanning is zoals in Alaska en in Afrika buiten de stad.
Verlichting op 12 Volt wordt sinds 1965 in auto's gebruikt, daarvoor was de elektrische installatie van auto's 6 Volt.
Werden er op de volkstuinparken die zich rondom alle grote steden bevinden eerst nog olielampen gebruikt, bij de komst van 12 Volt werden deze vervangen door 12 Volt auto-verlichting en werden de zwart-wit beeldbuis tv's die ook met sigaretteaansteker leverbaar waren gebruikt.
Alleen bij Amsterdam gaat het om 23 tuinparken met in totaal 6000 huisjes waar uitsluitend verlichting op 12 Volt wordt gebruikt omdat er geen elektriciteitsnet aanwezig.
Tegenwoordig gebruikt men 12 Volt ledverlichting en kan bestaande apparatuur die bedoeld is voor 230 Volt direct op 12 Volt zonder adapter worden aangesloten.
Waarom wordt 12 Volt gelijkstroom niet overal op grote schaal in huis gebruikt ?
In Nederland leeft energiebesparing en gebruik van 12 en 24 Volt DC nog niet zo en loopt ver achter bij gebruik van duurzame energiebronnen in vergelijking met omringende landen. Gelijkstroom wordt weliswaar al meer dan 40 jaar gebruikt in auto, caravan, boot, volkstuinhuisje en in berglanden waar geen elektrictiteitsnet is zoals in Alaska en in Afrika buiten de stad. Sinds kort wordt er ook in Nederlands steeds meer onderzoek naar gebruik van gelijkstroom gedaan maar het zal waarschijnlijk nog lange tijd duren voordat gelijkstroom in alle huishoudens gebruikt zal gaan worden.
Kan ik 12 Volt terug leveren aan het net ?
Een spanning van 12 Volt kan men niet over grote afstanden transporteren omdat bij hetzelfde vermogen de stroomsterkte groter is en men hoge energieverliezen heeft.
Bovendien zal men deze 12 Volt gelijkspanning moeten omzetten in een 230 Volt wisselspanning. Het is misschien rendabeler om bij overtollige energie een produktieproces in te schakelen zoals een 3d-printer of een waterpomp om waterkracht op te slaan.
De aarde is nog niet verloren. Het is zeker nog niet te laat. Zoals u op deze website kunt zien is er een oplossing en dus hoop. In China gaat men meer dan 1000 kolencentrales bouwen. En ook in Nederland gaan nu stemmen op om kerncentrales te bouwen om de klimaatdoelstellingen te halen.
Zoals u op deze website kunt zien bestaat er ook nog zoiets als energiebesparing dan energie op een andere manier op te wekken. Dit is namelijk wat Einstein over kernenergie zei:
De introductie van atoomenergie is niet een nieuw probleem. Het geeft alleen maar aan des te urgenter de noodzaak wordt van het oplossen van het bestaande probleem.
Helemaal niet nodig dus, want technologisch gezien is er een oplossing, en dat al tientallen jaren. De Nederlandse fabrikant Victron Energy die gelijkstroomsystemen op zonne-energie levert bestaat inmiddels al meer dan 40 jaar en is een wereldmarktleider. Tot in Alaska. Ontwikkelingslanden als Afrika stappen over op 12 Volt en India op 48 Volt en slaan de stap naar kolen- of kerncentrales over. Ik hoop dat ik u met alle informatie op deze website heb kunnen overtuigen dat er toch nog hoop is dat het goed komt.
Dit is overigens een online winkel, geen installatiebedrijf. Wilt u eerst alleen informatie voordat u tot aankoop overgaat dan heb ik hiervoor informatieconsulten.
Informatieconsult Gelijkstroom
Het gebruik van gelijkstroom op een spanning van 12 en 24 Volt is alweer een aantal decennia in gebruik in landen als Afrika, India en Alaska waar buiten de stad geen elektriciteitsnet aanwezig is. In die gebieden wordt elektriciteit opgewekt met zonnepanelen en aangezien alle verlichting, elektronische apparatuur en keukenapparatuur ook op 12 en 24 Volt werkt is er zo geen omvormer nodig. Alle halogeenverlichting en elektronische apparatuur is namelijk niet geschikt voor netspanning vandaar dat er een transformator in aanwezig is om deze in een lage gelijkspanning om te zetten omdat elektronica daar nu eenmaal op werkt. Het is algemeen bekend dat in de transformator zo'n 30% van de energie verloren gaat. Zonnepanelen wekken een gelijkspanning op waardoor bij gebruik van 230 Volt een omvormer noodzakelijk is. Het rendement van de omvormer wordt opgegeven rond de 90%, maar dit wordt pas bereikt bij maximaal vermogen en zorgt voor zowel in bedrijf als in stand by modus voor energieverliezen. Bij gebruik van wat verlichting en elektronische apparatuur wordt dit vermogen bij lange niet gehaald waardoor het rendement van de omvormer een stuk ongunstiger uitvalt.
Alle halogeenverlichting zoals plafonnieres, staande lampen en bureaulampen met transformator in de voet dus, kan men door de transformator te verwijderen ook rechtstreeks op 12 Volt draaien, goed nieuws voor EHS patiënten dus die gevoelig zijn voor de elektromagnetische velden die deze transformators uitstralen. Door de halogeenverlichting door led te vervangen wordt deze nog een stuk zuiniger. In het 12 Volt demo huis geef ik u een demonstratie van een bureaulamp met een ledlamp die met transformator en omvormer aangesloten wordt op 230 Volt zoals momenteel gebruikelijk is bij gebruik van zonnepanelen. Nu blijkt op de meter die een nauwkeurigheid van 0,01 A heeft dat er nu een stroom van 0,50A uit de accu getrokken wordt. Rechtstreeks op 12 Volt is dit slechts 0,10 A, een energiebesparing van 80 % dus. Ook demonstreer ik de led-televisie van Philips 22 inch die in stand by modus met bijgeleverde adapter en op de omvormer aangesloten op 230 Volt een stroom van 0,40A uit de accu trekt. Zo kan in een mistige week in december een televisie die in stand by modus staat een accu leeg trekken. Rechtstreeks op 12 Volt is dit slechts 0,01 A, een energiebesparing van 98% dus.
Momenteel is alle elektronische apparatuur van desktop computer, server, monitor, telvisie, dvd-speler, radio-cd speler, batterijoplader, soldeerbout, deurbel enz. in 12 Volt uitvoering te koop, weliswaar niet van elk merk, maar in ieder geval van één tot meer merken. U kunt dit alleen vinden door in de winkel te gaan kijken of de betreffende apparatuur een adapter heeft en dan zal blijken dat die meestal 12 Volt is, want bij de specificaties staat het er niet bij of er een adapter bij geleverd wordt en ook de winkelier kan het u niet vertellen wat daar letten zij niet op. Adsl modems, NT-glasvezel, routers, interactieve tv-ontvangers, netwerk switches worden door zowel KPN als Ziggo meestal al standaard met 12 Volt adapter geleverd. Bij desktop computers en monitors zijn deze meestal 19 Volt maar ook deze zijn in 12 Volt uitvoering te vinden. Voor laptops op 19 en 20 Volt zijn er autoladers met sigarettenaansteker aansluiting met ingebouwde converter op de markt. Printers zijn er niet in 12 Volt te vinden, wel met adapter, maar die zonder adapter hebben aan de achterkant een dekseltje waarin een interne adapter aanwezig is die door een dc-dc converter is te vervangen zodat die ook op 12 Volt kunnen. Natuurlijk kan ook alle usb apparatuur op het usb stopcontact die gevoed wordt met 12 Volt er op aangesloten worden.
De oven 24 Volt / 300 Watt
Afm. 22 x 27 x 38 cm
Verder demonstreer ik u huishoudelijke apparatuur zoals een waterkoker, koffiezetter, rijstkoker, tosti-ijzer, koekenpan en oven op 24 Volt met een vermogen van 300 Watt. Het afbakken van 4 pistolet broodjes duurt een half uur, een brownie taart bakken 1,5 uur. Dat dit met zo'n laag vermogen kan komt doordat de oven zo klein is en het past er dan ook maar net in. De rijstkoker heeft een inhoud van 1,6 liter en daarmee kunt u ook aardappelen, groenten en eieren koken. Deze 24 Volt apparatuur is al decennia lang in gebruik door truckers zodat die onderweg een bakje koffie kunnen zetten en hun maaltijd in de oven van hun truck kunnen opwarmen. Koelkasten, diepvriezen en wasmachines op 24 Volt bestaan ook, de wasmachine draait alleen rond en moet gevuld worden met heet water. Ook demonstreer ik u de zuigkracht van een stofzuiger op 24 Volt en is er een gereedschapslijn te zien die met snoer op 24 Volt draait waaronder kettingzaag, cirkelzaag, decoupeerzaag, slijptol, boormachine enz. waarbij het opgenomen vermogen van rond de 360 Watt op de meter is te zien.
De tuinverlichting en onderwaterverlichting is ook op 12 Volt te bezichtigen. Deze worden namelijk standaard met 12 Volt transformator geleverd en kunnen dus ook rechtstreeks op accu. De halogeenlampen zijn vervangen door led. Ook de vijverpomp is in 12 Volt uitvoering.
De groepenkast 12 & 24 Volt
In het 12 Volt demo huis is te zien hoe de installatie is opgebouwd die de zonne-energie ontvangt zoals de regelaars, groepenkast, bekabeling, verbindingen en de gebruikte stopcontacten en schakelaars die anders zijn dan bij 230 Volt. Als bekabeling in huis worden solarkabels van 6mm2 gebruikt in de kleuren rood en zwart voor zowel het 12 als 24 Volt systeem. Voor kortere stukjes op 12 Volt wordt 4mm2 gebruikt. De bedrading wordt vertakt doormiddel van ringkabelschoenen en hersluitbare lasklemmen van 6mm2 want vanwege de grotere stroomsterktes zijn deugdelijke verbinden van groot belang. In het demo huis zijn allerlei modellen inbouwschakelaars, inbouw- en opbouwstopcontacten voor 12 en 24 Volt en de usb stopcontacten te bezichtigen. Er zit bij de stopcontacten een volt meter naast zodat goed te zien is wat de spanning en de spanningsval is. Er wordt gebruik gemaakt van het Nederlandse merk Victron Energy, alweer meer dan 40 jaar een wereldmarktleider van off grid gelijkstroom systemen op 12, 24 en 48 Volt op zonne-energie. Vanwege de energiebesparing is er voor zowel 12 als 24 Volt één zonnepaneel nodig. Voor het 24 Volt systeem wordt er een zonnepaneel met 72 cellen gebruikt met een vermogen van 390 Wp met afmetingen van 100 x 200 cm wat groter is dan de gangbare panelen met 60 cellen op het dak zodat de spanning hoog genoeg is om een 24 Volt accu te laden zodat ook voor de keukenapparatuur maar één zonnepaneel nodig is. Heeft u veel apparatuur en dus een hoger verbruik dan zijn er 2 of 4 tot panelen nodig. In de wintermaanden zijn er vanwege het weinig aantal uren zon nog veel meer panelen nodig, aangezien deze dan nauwelijks nog iets opbrengen, maar eenvoudiger is om de accu's dan aan de lader te leggen.
De zonnepanelen hangen verticaal aan het balkon zoals ook in Alaska gebruikelijk is want in de maand december komt de zon niet hoger dan 12,5 º uit. Op deze manier komen de zonnestralen voor en na 12.00 uur loodrecht op het zonnepaneel zodat juist bij deze laagstaande zon nog het maximale vermogen bereikt wordt. In de wintermaanden zijn er veel minder uren zonneschijn dus is het belangrijk elke zonnestraal optimaal te benutten. Dat het rendement in de zomermaanden dan niet optimaal is zal voor een off grid systeem niet uitmaken want in de zomer is er zoveel zon en energie dat de accu's al om 12.00 uur vol zijn en de rest van de middag de zonnepanelen er toch werkeloos bij liggen.
De volgende onderwerpen komen aan de orde:
- demonstratie verschil in stroomverbruik 12V apparatuur rechtstreeks op accu en via een omvormer en adapter
- verschil zonnepanelen 12V, 24V, en de veel gebruikte dakpanelen
- zonnepanelen op het dak of aan de muur, wat is de beste oplossing bij offgrid
- verschil in PWM en MPPT regelaars
- verschil tussen loodaccu's, AGM accu's, GEL accu's en lithium accu's en welke je moet gebruiken voor welke toepassing
- berekening accu capaciteit aan de hand van het stroomverbruik
- led lampen G4, Mr16, MR11 en T10, mais, filament, COB en het verschil in kleurtemperatuur
- bestaande hergebruikte armaturen op 12V en ombouwen naar 12V
- dimmers, bewegingsmelders en schakelaars op 12V
- de 12 & 24 Volt stopcontacten en stekkers die momenteel op de markt zijn
- gangbare apparatuur met 12V adapter en hoe die direct op 12V aangesloten kan worden
- 24 apparatuur: demonstatie van de oven, rijstkoker, waterkoker, koffiezetter, tostiijzer, stofzuiger
- bezichtiging van een 12 & 24 Volt groepenkast met regelaars
- berekening kabeldiktes en welke kabels en kleuren er gebruikt kunnen worden
- verbindingen zoals lasklemmen, klemmenborden, busbars, kabelschoenen
- de beperkingen van 12V zoals de maximale afstand, de spanningsval, en hoe deze opgelost kan worden
- en tenslotte al uw vragen
Tarieven gelijkstroom consult en bezichtiging € 60,- ex BTW voor 1,5 uur
Bij aankoop en afhalen van een systeem is mijn informatieconsult overigens geheel gratis.
Lokatie gelijkstroom consult: Ankeveen 1244 RD (naast Hilversum).
Voor reserveren stuurt u dan even een mail naar info@12voltinhuis.nl dan stuur ik de factuur en afspraakbevestiging op.
DC12Technology
Ing. E.W. de Bruin
Elektrotechnisch Ingenieur
Gespecialiseerd in 12 & 24 V DC
Email: info@12voltinhuis.nl
Website: www.12voltinhuis.nl
KVK: 32167476
Voor algemene voorwaarden: algemene voorwaarden